- 1143
- 1000
- 1000
- 1000
تلاوت ترتیل عبدالله خیاط تلاوت ترتیل عبدالله خیاط (تحدیر) - جزء 25
آیات 47 تا آخر سوره مبارکه فصلت، و سوره های مبارکه شوری، زخرف، دخان و جاثیه، با ترجمه استاد شیخ حسین انصاریان
إِلَیْهِ یُرَدُّ عِلْمُ السَّاعَةِ وَمَا تَخْرُجُ مِنْ ثَمَرَاتٍ مِنْ أَکْمَامِهَا وَمَا تَحْمِلُ مِنْ أُنْثَى وَلَا تَضَعُ إِلَّا بِعِلْمِهِ وَیَوْمَ یُنَادِیهِمْ أَیْنَ شُرَکَائِی قَالُوا آذَنَّاکَ مَا مِنَّا مِنْ شَهِیدٍ ﴿47﴾
آگاهى از قیامت به او باز مىگردد و هیچ بار و برى از پوستش بر نمى آید، و هیچ مادینه اى بار بر نمىگیرد، و بار خود را به زمین نمى گذارد، مگر با آگاهى او، و روزى که ایشان را ندا دهد که پس شریکان من [که شما ادعا مىکردید] کجا هستند؟ گویند تو را خبر دادیم که ما را هیچ شاهدى نیست (47)
وَضَلَّ عَنْهُمْ مَا کَانُوا یَدْعُونَ مِنْ قَبْلُ وَظَنُّوا مَا لَهُمْ مِنْ مَحِیصٍ ﴿48﴾
و آنچه در گذشته به پرستش مىخواندند، از دید آنان ناپدید شود، و دریابند که گریزگاهى ندارند (48)
لَا یَسْأَمُ الْإِنْسَانُ مِنْ دُعَاءِ الْخَیْرِ وَإِنْ مَسَّهُ الشَّرُّ فَیَئُوسٌ قَنُوطٌ ﴿49﴾
انسان هرگز از طلبخیز به دعا خسته نمىشود، ولى چون شرى به او رسد، بس نومید و دلسرد است (49)
وَلَئِنْ أَذَقْنَاهُ رَحْمَةً مِنَّا مِنْ بَعْدِ ضَرَّاءَ مَسَّتْهُ لَیَقُولَنَّ هَذَا لِی وَمَا أَظُنُّ السَّاعَةَ قَائِمَةً وَلَئِنْ رُجِعْتُ إِلَى رَبِّی إِنَّ لِی عِنْدَهُ لَلْحُسْنَى فَلَنُنَبِّئَنَّ الَّذِینَ کَفَرُوا بِمَا عَمِلُوا وَلَنُذِیقَنَّهُمْ مِنْ عَذَابٍ غَلِیظٍ ﴿50﴾
و اگر به او پس از رنجى که رسیده است، از سوى خود رحمتى بچشانیم، گوید این حق من است و گمان ندارم که قیامت برپا شود، و اگر هم به سوى پروردگارم بازگردانده شوم، همانا براى من در نزد او خوشى [بهشت] خواهد بود، آنگاه کافران را از [نتیجه و حقیقت] کار و کردارشان آگاه سازیم و به آنان از عذاب سهمگین بچشانیم (50)
وَإِذَا أَنْعَمْنَا عَلَى الْإِنْسَانِ أَعْرَضَ وَنَأَى بِجَانِبِهِ وَإِذَا مَسَّهُ الشَّرُّ فَذُو دُعَاءٍ عَرِیضٍ ﴿51﴾
و چون به انسان ناز و نعمتى ارزانى داریم [از سر نعمت زدگى و ناسپاسى] روى بگرداند و دامن کشان بگذرد، و چون بلایى به او رسد دعاخوانى پیگیر است (51)
قُلْ أَرَأَیْتُمْ إِنْ کَانَ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ ثُمَّ کَفَرْتُمْ بِهِ مَنْ أَضَلُّ مِمَّنْ هُوَ فِی شِقَاقٍ بَعِیدٍ ﴿52﴾
بگو اندیشه کنید اگر [قرآن] از سوى خدا باشد، و سپس شما منکرش شوید، دیگر چه کسى از کسى که چنین ناسازگارى عظیمى دارد، گمراهتر خواهد بود؟ (52)
سَنُرِیهِمْ آیَاتِنَا فِی الْآفَاقِ وَفِی أَنْفُسِهِمْ حَتَّى یَتَبَیَّنَ لَهُمْ أَنَّهُ الْحَقُّ أَوَلَمْ یَکْفِ بِرَبِّکَ أَنَّهُ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ شَهِیدٌ ﴿53﴾
زودا که آیات خود را در بیرون و درونشان به ایشان بنمایانیم، تا آنکه بر آنان آشکار شود که آن حق است، آیا کافى نیست که پروردگارت بر همه چیز گواه است (53)
أَلَا إِنَّهُمْ فِی مِرْیَةٍ مِنْ لِقَاءِ رَبِّهِمْ أَلَا إِنَّهُ بِکُلِّ شَیْءٍ مُحِیطٌ ﴿54﴾
بدانید که ایشان از لقاى پروردگارشان در شکاند، بدانید که او بر هر چیز چیره است (54)
شوری
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
به نام خداوند رحمتگر مهربان
حم ﴿1﴾
حم [حا میم] (1)
عسق ﴿2﴾
عسق [عین سین قاف] (2)
کَذَلِکَ یُوحِی إِلَیْکَ وَإِلَى الَّذِینَ مِنْ قَبْلِکَ اللَّهُ الْعَزِیزُ الْحَکِیمُ ﴿3﴾
بدینسان خداوند پیروزمند فرزانه به سوى تو و کسانى که پیش از تو [پیامبر] بودند، وحى مىفرستد (3)
لَهُ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَمَا فِی الْأَرْضِ وَهُوَ الْعَلِیُّ الْعَظِیمُ ﴿4﴾
آنچه در آسمانها و آنچه در زمین است او راست، و او بلندمرتبه بزرگ است (4)
تَکَادُ السَّمَاوَاتُ یَتَفَطَّرْنَ مِنْ فَوْقِهِنَّ وَالْمَلَائِکَةُ یُسَبِّحُونَ بِحَمْدِ رَبِّهِمْ وَیَسْتَغْفِرُونَ لِمَنْ فِی الْأَرْضِ أَلَا إِنَّ اللَّهَ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِیمُ ﴿5﴾
نزدیک است که آسمانها [از ناروایى بهتان آنان] بر فرازشان پاره پاره شود، و فرشتگان سپاسگزارانه پروردگارشان را تسبیح مىگویند و براى زمینیان آمرزش مىخواهند، هان همانا خداوند است که آمرزگار مهربان است (5)
وَالَّذِینَ اتَّخَذُوا مِنْ دُونِهِ أَوْلِیَاءَ اللَّهُ حَفِیظٌ عَلَیْهِمْ وَمَا أَنْتَ عَلَیْهِمْ بِوَکِیلٍ ﴿6﴾
و کسانى که به جاى او سرورانى را به پرستش مىگیرند، خداوند حاکم بر آنهاست، و تو نگهبان آنان نیستى (6)
وَکَذَلِکَ أَوْحَیْنَا إِلَیْکَ قُرْآنًا عَرَبِیًّا لِتُنْذِرَ أُمَّ الْقُرَى وَمَنْ حَوْلَهَا وَتُنْذِرَ یَوْمَ الْجَمْعِ لَا رَیْبَ فِیهِ فَرِیقٌ فِی الْجَنَّةِ وَفَرِیقٌ فِی السَّعِیرِ ﴿7﴾
و بدینسان قرآنى عربى [شیوا] بر تو وحى کردیم، تا [اهل] مکه و پیرامونیان آن را هشدار دهى، و از روز محشر که شکى در آن نیست، هشدار دهى، که گروهى در بهشتند و گروهى در دوزخ (7)
وَلَوْ شَاءَ اللَّهُ لَجَعَلَهُمْ أُمَّةً وَاحِدَةً وَلَکِنْ یُدْخِلُ مَنْ یَشَاءُ فِی رَحْمَتِهِ وَالظَّالِمُونَ مَا لَهُمْ مِنْ وَلِیٍّ وَلَا نَصِیرٍ ﴿8﴾
و اگر خداوند مىخواست آنان را امت یگانه اى قرار مى داد، ولى هرکس را که بخواهد در جوار رحمتش در مى آورد، و ستمکاران [مشرک] یار و یاورى ندارند (8)
أَمِ اتَّخَذُوا مِنْ دُونِهِ أَوْلِیَاءَ فَاللَّهُ هُوَ الْوَلِیُّ وَهُوَ یُحْیِی الْمَوْتَى وَهُوَ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ ﴿9﴾
یا به جاى او سرورانى را به پرستش گرفته اند، حال آنکه سرور [راستین] خداوند است و اوست که مردگان را زندگى مى بخشد و او بر هر کارى تواناست (9)
وَمَا اخْتَلَفْتُمْ فِیهِ مِنْ شَیْءٍ فَحُکْمُهُ إِلَى اللَّهِ ذَلِکُمُ اللَّهُ رَبِّی عَلَیْهِ تَوَکَّلْتُ وَإِلَیْهِ أُنِیبُ ﴿10﴾
و در هر آنچه اختلاف نظر پیدا کنید، حکمش با خداوند است، چنین است خداوند، پروردگار من که بر او توکل کرده ام و به درگاهش روى آورده ام (10)
فَاطِرُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ جَعَلَ لَکُمْ مِنْ أَنْفُسِکُمْ أَزْوَاجًا وَمِنَ الْأَنْعَامِ أَزْوَاجًا یَذْرَؤُکُمْ فِیهِ لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیْءٌ وَهُوَ السَّمِیعُ الْبَصِیرُ﴿11﴾
پدید آورنده آسمانها و زمین که براى شما از نوع خودتان همتایانى آفریده است، و از چارپایان نیز انواعى [قرار داده است]، و شما را در آن آفریده است، همانند او چیزى نیست و اوست که شنواى بیناست (11)
لَهُ مَقَالِیدُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ یَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ یَشَاءُ وَیَقْدِرُ إِنَّهُ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلِیمٌ ﴿12﴾
او راست کلیدهاى آسمانها و زمین، روزى را براى هرکس که بخواهد گشاده یا فروبسته مىدارد، که او به هر کارى داناست (12)
شَرَعَ لَکُمْ مِنَ الدِّینِ مَا وَصَّى بِهِ نُوحًا وَالَّذِی أَوْحَیْنَا إِلَیْکَ وَمَا وَصَّیْنَا بِهِ إِبْرَاهِیمَ وَمُوسَى وَعِیسَى أَنْ أَقِیمُوا الدِّینَ وَلَا تَتَفَرَّقُوا فِیهِ کَبُرَ عَلَى الْمُشْرِکِینَ مَا تَدْعُوهُمْ إِلَیْهِ اللَّهُ یَجْتَبِی إِلَیْهِ مَنْ یَشَاءُ وَیَهْدِی إِلَیْهِ مَنْ یُنِیبُ ﴿13﴾
در دین شما، هر آنچه به نوح سفارش کرده بود، مقرر داشت، و نیز آنچه به تو وحى کرده ایم، و آنچه به ابراهیم و موسى و عیسى سفارش کرده ایم، که دین را برپا بدارید، و در آن اختلاف نورزید، آنچه مشرکان را به آن مىخوانى، بر ایشان دشوار آید، خداوند است که هرکس را بخواهد به راه خویش برمى گزیند و هرکس را که روى به درگاه او آورد، به سوى خویش هدایت مىکند (13)
وَمَا تَفَرَّقُوا إِلَّا مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَهُمُ الْعِلْمُ بَغْیًا بَیْنَهُمْ وَلَوْلَا کَلِمَةٌ سَبَقَتْ مِنْ رَبِّکَ إِلَى أَجَلٍ مُسَمًّى لَقُضِیَ بَیْنَهُمْ وَإِنَّ الَّذِینَ أُورِثُوا الْکِتَابَ مِنْ بَعْدِهِمْ لَفِی شَکٍّ مِنْهُ مُرِیبٍ ﴿14﴾
و تفرقه پیدا نکردند مگر پس از آنکه علم [وحى] برایشان آمد، آن هم از روى رشک و رقابتى که در میانشان بود، و اگر حکم پیشین پروردگارت تا سرآمدى معین تعلق نگرفته بود، در میانشان داورى مىشد، و کسانى که پس از ایشان کتاب را فراگرفتند از آن سخت در شکاند (14)
فَلِذَلِکَ فَادْعُ وَاسْتَقِمْ کَمَا أُمِرْتَ وَلَا تَتَّبِعْ أَهْوَاءَهُمْ وَقُلْ آمَنْتُ بِمَا أَنْزَلَ اللَّهُ مِنْ کِتَابٍ وَأُمِرْتُ لِأَعْدِلَ بَیْنَکُمُ اللَّهُ رَبُّنَا وَرَبُّکُمْ لَنَا أَعْمَالُنَا وَلَکُمْ أَعْمَالُکُمْ لَا حُجَّةَ بَیْنَنَا وَبَیْنَکُمُ اللَّهُ یَجْمَعُ بَیْنَنَا وَإِلَیْهِ الْمَصِیرُ ﴿15﴾
پس براى این [امر] دعوت کن، و چنانکه دستور یافته اى پایدارى کن، و از هوى و هوس آنان پیروى مکن و بگو به هر کتابى که خداوند فرو فرستاده است، ایمان آورده ام، و دستور یافته ام که در میان شما دادگرى کنم، خداوند پروردگار ما و پروردگار شماست، کار و کردار ما از آن ماست، و کار و کردار شما از آن شما، در میان ما و شما گفت و گویى نیست، خداوند ما و شما را [براى داورى] گرد مى آورد و سیر و سرانجام به سوى اوست (15)
وَالَّذِینَ یُحَاجُّونَ فِی اللَّهِ مِنْ بَعْدِ مَا اسْتُجِیبَ لَهُ حُجَّتُهُمْ دَاحِضَةٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَعَلَیْهِمْ غَضَبٌ وَلَهُمْ عَذَابٌ شَدِیدٌ ﴿16﴾
و کسانى که پس از پذیرفته شدن دعوت او درباره خداوند محاجه مىکنند، احتجاجشان در نزد پروردگارشان باطل است، و بر آنان خشمى [از جانب خداوند] است، و عذابى سهمگین [در پیش] دارند (16)
اللَّهُ الَّذِی أَنْزَلَ الْکِتَابَ بِالْحَقِّ وَالْمِیزَانَ وَمَا یُدْرِیکَ لَعَلَّ السَّاعَةَ قَرِیبٌ ﴿17﴾
خداوند کسى است که کتاب آسمانى و سنجه را به حق نازل کرده است و چه دانى چه بسا قیامت نزدیک باشد (17)
یَسْتَعْجِلُ بِهَا الَّذِینَ لَا یُؤْمِنُونَ بِهَا وَالَّذِینَ آمَنُوا مُشْفِقُونَ مِنْهَا وَیَعْلَمُونَ أَنَّهَا الْحَقُّ أَلَا إِنَّ الَّذِینَ یُمَارُونَ فِی السَّاعَةِ لَفِی ضَلَالٍ بَعِیدٍ﴿18﴾
کسانى که آن را باور ندارند درباره آن شتاب مىورزند، و کسانى که ایمان آوردهاند، از آن ترسانند، و مىدانند که آن حق است، بدانید کسانى که درباره قیامت شک و شبهه دارند، در گمراهى دور و درازند (18)
اللَّهُ لَطِیفٌ بِعِبَادِهِ یَرْزُقُ مَنْ یَشَاءُ وَهُوَ الْقَوِیُّ الْعَزِیزُ ﴿19﴾
خداوند در کار بندگانش باریکبین است، هرکس را که بخواهد روزى مىدهد و اوست تواناى پیروزمند (19)
مَنْ کَانَ یُرِیدُ حَرْثَ الْآخِرَةِ نَزِدْ لَهُ فِی حَرْثِهِ وَمَنْ کَانَ یُرِیدُ حَرْثَ الدُّنْیَا نُؤْتِهِ مِنْهَا وَمَا لَهُ فِی الْآخِرَةِ مِنْ نَصِیبٍ ﴿20﴾
هرکس که بهره کشت اخروى را خواسته باشد، براى او در کشت او مى افزاییم، و هرکس بهره کشت دنیوى را خواسته باشد، از آن به او مى بخشیم، و براى او در آخرت بهر ه ای نیست (20)
أَمْ لَهُمْ شُرَکَاءُ شَرَعُوا لَهُمْ مِنَ الدِّینِ مَا لَمْ یَأْذَنْ بِهِ اللَّهُ وَلَوْلَا کَلِمَةُ الْفَصْلِ لَقُضِیَ بَیْنَهُمْ وَإِنَّ الظَّالِمِینَ لَهُمْ عَذَابٌ أَلِیمٌ ﴿21﴾
یا مگر براى آنان شریکان [معبودان ناحق] ى است که براى آنان احکامى دینى مقرر داشته است که خداوند آن را اجازه نداده است؟ و اگر حکم فیصله بخش [پیشین] نبود، در میان آنان داورى مىشد، و براى ستمکاران [مشرک] عذابى دردناک [در پیش] است (21)
تَرَى الظَّالِمِینَ مُشْفِقِینَ مِمَّا کَسَبُوا وَهُوَ وَاقِعٌ بِهِمْ وَالَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ فِی رَوْضَاتِ الْجَنَّاتِ لَهُمْ مَا یَشَاءُونَ عِنْدَ رَبِّهِمْ ذَلِکَ هُوَ الْفَضْلُ الْکَبِیرُ ﴿22﴾
[آنگاه] ستمکاران [مشرک] را از کار و کردارشان هراسان بینى و [کیفر] آن به ایشان فرا مىرسد، و کسانى که ایمان آوردهاند و کارهاى شایسته کردهاند، در سرابستانها باشند، آنچه بخواهند براى ایشان نزد پروردگارشان فراهم است، آن همان نعمت بزرگ است (22)
ذَلِکَ الَّذِی یُبَشِّرُ اللَّهُ عِبَادَهُ الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ قُلْ لَا أَسْأَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبَى وَمَنْ یَقْتَرِفْ حَسَنَةً نَزِدْ لَهُ فِیهَا حُسْنًا إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ شَکُورٌ ﴿23﴾
این همان است که خداوند به بندگانش که ایمان آوردهاند و کارهاى شایسته کردهاند، مژده داده است، بگو براى آن کار از شما مزدى نمى طلبم، مگر دوستدارى در حق نزدیکان [اهل بیتم]، و هر کس کار نیکى کند، در آن برایش جزاى نیک بیفزاییم، چرا که خداوند آمرزگار قدردان است (23)
أَمْ یَقُولُونَ افْتَرَى عَلَى اللَّهِ کَذِبًا فَإِنْ یَشَإِ اللَّهُ یَخْتِمْ عَلَى قَلْبِکَ وَیَمْحُ اللَّهُ الْبَاطِلَ وَیُحِقُّ الْحَقَّ بِکَلِمَاتِهِ إِنَّهُ عَلِیمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ ﴿24﴾
یا مىگویند [پیامبر] بر خداوند دروغ بسته است، بدانید که اگر خداوند بخواهد بر دل تو مهر مى گذارد، و خداوند باطل را مىزداید، و با کلمات خویش [دین] حق را استوار مىدارد، که او داناى راز دلهاست (24)
وَهُوَ الَّذِی یَقْبَلُ التَّوْبَةَ عَنْ عِبَادِهِ وَیَعْفُو عَنِ السَّیِّئَاتِ وَیَعْلَمُ مَا تَفْعَلُونَ ﴿25﴾
و اوست که توبه بندگانش را مىپذیرد و گناهان را مىبخشد و مىداند که چه مىکنید (25)
وَیَسْتَجِیبُ الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَیَزِیدُهُمْ مِنْ فَضْلِهِ وَالْکَافِرُونَ لَهُمْ عَذَابٌ شَدِیدٌ ﴿26﴾
و [دعاى] کسانى را که ایمان آورده اند و کارهاى شایسته کرده اند، اجابت مىکند، و بر جزاى آنان از فضل خویش مى افزاید، و کافران عذابى سهمگین [در پیش] دارند (26)
وَلَوْ بَسَطَ اللَّهُ الرِّزْقَ لِعِبَادِهِ لَبَغَوْا فِی الْأَرْضِ وَلَکِنْ یُنَزِّلُ بِقَدَرٍ مَا یَشَاءُ إِنَّهُ بِعِبَادِهِ خَبِیرٌ بَصِیرٌ ﴿27﴾
و اگر خداوند روزى را بر همه بندگانش گسترده مىداشت، در روى زمین فتنه و فساد مىکردند، ولى به اندازهاى که بخواهد مقرر مىدارد، که او به کار بندگانش آگاه و بیناست (27)
وَهُوَ الَّذِی یُنَزِّلُ الْغَیْثَ مِنْ بَعْدِ مَا قَنَطُوا وَیَنْشُرُ رَحْمَتَهُ وَهُوَ الْوَلِیُّ الْحَمِیدُ ﴿28﴾
و هموست که باران را پس از آنکه نومید شده اند، فرو مىفرستد، و رحمتش را مىگسترد، و او سرور ستوده است (28)
وَمِنْ آیَاتِهِ خَلْقُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَمَا بَثَّ فِیهِمَا مِنْ دَابَّةٍ وَهُوَ عَلَى جَمْعِهِمْ إِذَا یَشَاءُ قَدِیرٌ ﴿29﴾
و از آیات او آفرینش آسمانها و زمین است و جانورانى که در آنها پراکنده است، و او هرگاه بخواهد بر گردآوردن آنها تواناست (29)
وَمَا أَصَابَکُمْ مِنْ مُصِیبَةٍ فَبِمَا کَسَبَتْ أَیْدِیکُمْ وَیَعْفُو عَنْ کَثِیرٍ﴿30﴾
و هر مصیبتى که به شما برسد از کار و کردار خودتان است، و او از بسیارى [گناهان] در مىگذرد (30)
وَمَا أَنْتُمْ بِمُعْجِزِینَ فِی الْأَرْضِ وَمَا لَکُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ مِنْ وَلِیٍّ وَلَا نَصِیرٍ ﴿31﴾
و شما در روى زمین گزیر و گریزى ندارید، و شما را در برابر خداوند یار و یاورى نیست (31)
وَمِنْ آیَاتِهِ الْجَوَارِ فِی الْبَحْرِ کَالْأَعْلَامِ ﴿32﴾
و از پدیده هاى شگرف او کشتی هاست مانند کوهها در دریا (32)
إِنْ یَشَأْ یُسْکِنِ الرِّیحَ فَیَظْلَلْنَ رَوَاکِدَ عَلَى ظَهْرِهِ إِنَّ فِی ذَلِکَ لَآیَاتٍ لِکُلِّ صَبَّارٍ شَکُورٍ ﴿33﴾
اگر خواهد باد را نگه دارد، آنگاه آنها بر روى آن [دریا] راکد مانند، در این براى هر شکیباى شاکرى مایه هاى عبرت است (33)
أَوْ یُوبِقْهُنَّ بِمَا کَسَبُوا وَیَعْفُ عَنْ کَثِیرٍ ﴿34﴾
یا آنان [اهل کشتى] را به خاطر کار و کردارشان نابود کند، و او از بسیارى [گناهان] در مى گذرد (34)
وَیَعْلَمَ الَّذِینَ یُجَادِلُونَ فِی آیَاتِنَا مَا لَهُمْ مِنْ مَحِیصٍ ﴿35﴾
و کسانى که در آیات ما مجادله مىکنند، بدانند که گریزگاهى ندارند (35)
فَمَا أُوتِیتُمْ مِنْ شَیْءٍ فَمَتَاعُ الْحَیَاةِ الدُّنْیَا وَمَا عِنْدَ اللَّهِ خَیْرٌ وَأَبْقَى لِلَّذِینَ آمَنُوا وَعَلَى رَبِّهِمْ یَتَوَکَّلُونَ ﴿36﴾
پس آنچه به شما داده شده است، بهره زندگانى دنیاست، و براى کسانى که ایمان آورده اند و به پروردگارشان توکل کرده اند، آنچه نزد خداوند است، بهتر و پایدارتر است (36)
وَالَّذِینَ یَجْتَنِبُونَ کَبَائِرَ الْإِثْمِ وَالْفَوَاحِشَ وَإِذَا مَا غَضِبُوا هُمْ یَغْفِرُونَ﴿37﴾
و همچنین [براى] کسانى که از گناهان کبیره و ناشایستی ها پرهیز مىکنند، و چون خشمگین شوند، گذشت مىکنند (37)
وَالَّذِینَ اسْتَجَابُوا لِرَبِّهِمْ وَأَقَامُوا الصَّلَاةَ وَأَمْرُهُمْ شُورَى بَیْنَهُمْ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ یُنْفِقُونَ ﴿38﴾
و کسانى که نداى پروردگارشان را استجابت کردهاند، و نماز را بر پا داشتهاند و کارشان رایزنى با همدیگر است، و از آنچه روزیشان داده ایم، مى بخشند (38)
وَالَّذِینَ إِذَا أَصَابَهُمُ الْبَغْیُ هُمْ یَنْتَصِرُونَ ﴿39﴾
و کسانى که چون به آنان تعدى رسد، انتقام مىگیرند (39)
وَجَزَاءُ سَیِّئَةٍ سَیِّئَةٌ مِثْلُهَا فَمَنْ عَفَا وَأَصْلَحَ فَأَجْرُهُ عَلَى اللَّهِ إِنَّهُ لَا یُحِبُّ الظَّالِمِینَ ﴿40﴾
و جزاى هر بدى، بدیى همانند آن است، پس هر که عفو و نیکوکارى پیشه کند، پاداش او بر خداوند است، که ستمکاران را دوست ندارد (40)
وَلَمَنِ انْتَصَرَ بَعْدَ ظُلْمِهِ فَأُولَئِکَ مَا عَلَیْهِمْ مِنْ سَبِیلٍ ﴿41﴾
و هرکس بعد از ستمى که دیده است، انتقام گیرد، اینانند که بر آنان ایرادى نیست (41)
إِنَّمَا السَّبِیلُ عَلَى الَّذِینَ یَظْلِمُونَ النَّاسَ وَیَبْغُونَ فِی الْأَرْضِ بِغَیْرِ الْحَقِّ أُولَئِکَ لَهُمْ عَذَابٌ أَلِیمٌ ﴿42﴾
ایراد تنها بر کسانى است که به مردم ستم مىکنند و در روى زمین به ناحق سرکشى مى نمایند، اینانند که عذابى دردناک در پیش دارند (42)
وَلَمَنْ صَبَرَ وَغَفَرَ إِنَّ ذَلِکَ لَمِنْ عَزْمِ الْأُمُورِ ﴿43﴾
و هرکس که شکیبایى و گذشت پیشه کند، بىگمان این از کارهاى سترگ است (43)
وَمَنْ یُضْلِلِ اللَّهُ فَمَا لَهُ مِنْ وَلِیٍّ مِنْ بَعْدِهِ وَتَرَى الظَّالِمِینَ لَمَّا رَأَوُا الْعَذَابَ یَقُولُونَ هَلْ إِلَى مَرَدٍّ مِنْ سَبِیلٍ ﴿44﴾
و هرکس خداوند بیراهش گذارد، دیگر پس از او سرورى ندارد، و ستمکاران [مشرک] را بینى که چون عذاب را بنگرند، گویند آیا راهى براى بازگشت [به دنیا] هست (44)
وَتَرَاهُمْ یُعْرَضُونَ عَلَیْهَا خَاشِعِینَ مِنَ الذُّلِّ یَنْظُرُونَ مِنْ طَرْفٍ خَفِیٍّ وَقَالَ الَّذِینَ آمَنُوا إِنَّ الْخَاسِرِینَ الَّذِینَ خَسِرُوا أَنْفُسَهُمْ وَأَهْلِیهِمْ یَوْمَ الْقِیَامَةِ أَلَا إِنَّ الظَّالِمِینَ فِی عَذَابٍ مُقِیمٍ ﴿45﴾
و آنان را بینى که بر آن [آتش دوزخ] عرضه دارندشان، از خوارى زبونند، و به گوشه چشم نیم گشاده مىنگرند، و مؤمنان گویند بىگمان زیانکاران کسانى هستند که در روز [حساب و] قیامت به خویشتن و خانواده خویش زیان زدهاند، بدانید که ستمکاران [مشرک] در عذابى پاینده اند (45)
وَمَا کَانَ لَهُمْ مِنْ أَوْلِیَاءَ یَنْصُرُونَهُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَمَنْ یُضْلِلِ اللَّهُ فَمَا لَهُ مِنْ سَبِیلٍ ﴿46﴾
و آنان را دوستانى نیست که در برابر خداوند یاریشان کنند، و هرکس که خداوند بیراهش گذارد، او را راهى نیست (46)
اسْتَجِیبُوا لِرَبِّکُمْ مِنْ قَبْلِ أَنْ یَأْتِیَ یَوْمٌ لَا مَرَدَّ لَهُ مِنَ اللَّهِ مَا لَکُمْ مِنْ مَلْجَإٍ یَوْمَئِذٍ وَمَا لَکُمْ مِنْ نَکِیرٍ ﴿47﴾
نداى پروردگارتان را، پیش از آنکه روزى بیاید که در برابر امر الهى بازگشتى نداشته باشد، بپذیرید، در چنین روزى شما را پناهگاهى نیست، و شما را مجال انکارى نیست (47)
فَإِنْ أَعْرَضُوا فَمَا أَرْسَلْنَاکَ عَلَیْهِمْ حَفِیظًا إِنْ عَلَیْکَ إِلَّا الْبَلَاغُ وَإِنَّا إِذَا أَذَقْنَا الْإِنْسَانَ مِنَّا رَحْمَةً فَرِحَ بِهَا وَإِنْ تُصِبْهُمْ سَیِّئَةٌ بِمَا قَدَّمَتْ أَیْدِیهِمْ فَإِنَّ الْإِنْسَانَ کَفُورٌ ﴿48﴾
پس اگر رویگردان شدند بدان که تو را نگهبان ایشان نفرستاده ایم، بر تو جز پیامرسانى نیست، و ما چون از جانب خویش به انسان رحمتى بچشانیم، به آن شاد شود، و اگر به خاطر کار و کردار پیشینشان به ایشان بلایى رسد، آنگاه است که انسان ناسپاس است (48)
لِلَّهِ مُلْکُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ یَخْلُقُ مَا یَشَاءُ یَهَبُ لِمَنْ یَشَاءُ إِنَاثًا وَیَهَبُ لِمَنْ یَشَاءُ الذُّکُورَ ﴿49﴾
فرمانروایى آسمانها و زمین از آن خداوند است، هر چه مىخواهد مىآفریند، به هرکس که خواهد [فرزند] دختر بخشد، و به هرکس که خواهد [فرزند] پسر (49)
أَوْ یُزَوِّجُهُمْ ذُکْرَانًا وَإِنَاثًا وَیَجْعَلُ مَنْ یَشَاءُ عَقِیمًا إِنَّهُ عَلِیمٌ قَدِیرٌ﴿50﴾
یا به آنان هم پسر و هم دختر دهد، و هرکس را که خواهد سترون گرداند، که او داناى تواناست (50)
وَمَا کَانَ لِبَشَرٍ أَنْ یُکَلِّمَهُ اللَّهُ إِلَّا وَحْیًا أَوْ مِنْ وَرَاءِ حِجَابٍ أَوْ یُرْسِلَ رَسُولًا فَیُوحِیَ بِإِذْنِهِ مَا یَشَاءُ إِنَّهُ عَلِیٌّ حَکِیمٌ ﴿51﴾
و هیچ بشرى را نرسد که خداوند با او سخن گوید مگر از راه وحى، یا از پشت پردهاى، یا فرشتهاى بفرستد و آنچه مىخواهد به اذن خویش وحى کند که او بلندمرتبه فرزانه است (51)
وَکَذَلِکَ أَوْحَیْنَا إِلَیْکَ رُوحًا مِنْ أَمْرِنَا مَا کُنْتَ تَدْرِی مَا الْکِتَابُ وَلَا الْإِیمَانُ وَلَکِنْ جَعَلْنَاهُ نُورًا نَهْدِی بِهِ مَنْ نَشَاءُ مِنْ عِبَادِنَا وَإِنَّکَ لَتَهْدِی إِلَى صِرَاطٍ مُسْتَقِیمٍ ﴿52﴾
و بدینسان [پیام و کتاب] روحبخشى از امر خویش به تو وحى کردیم، و تو پیشتر نمى دانستى کتاب چیست و ایمان چیست؟ ولى آن را همچون نورى گرداندیم که هرکس را از بندگان خویش که بخواهیم با آن هدایت مىکنیم و بىگمان تو به راهى راست هدایت مىکنى (52)
صِرَاطِ اللَّهِ الَّذِی لَهُ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَمَا فِی الْأَرْضِ أَلَا إِلَى اللَّهِ تَصِیرُ الْأُمُورُ ﴿53﴾
راه خداوندى که آنچه در آسمانها و آنچه در زمین است، او راست، بدانید که کارها به سوى خداوند باز مىگردد (53)
زخرف
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
به نام خداوند رحمتگر مهربان
حم ﴿1﴾
حم [حا میم] (1)
وَالْکِتَابِ الْمُبِینِ ﴿2﴾
سوگند به کتاب روشنگر (2)
إِنَّا جَعَلْنَاهُ قُرْآنًا عَرَبِیًّا لَعَلَّکُمْ تَعْقِلُونَ ﴿3﴾
ما آن را به هیئت قرآنى عربى پدید آورده ایم، باشد که تعقل کنید (3)
وَإِنَّهُ فِی أُمِّ الْکِتَابِ لَدَیْنَا لَعَلِیٌّ حَکِیمٌ ﴿4﴾
و آن بلندمرتبه و حکمت آمیز است و در امالکتاب در نزد ماست (4)
أَفَنَضْرِبُ عَنْکُمُ الذِّکْرَ صَفْحًا أَنْ کُنْتُمْ قَوْمًا مُسْرِفِینَ ﴿5﴾
آیا به خاطر آنکه شما قومى گزافکار هستید، پند [قرآن] را از شما باز داریم؟ (5)
وَکَمْ أَرْسَلْنَا مِنْ نَبِیٍّ فِی الْأَوَّلِینَ ﴿6﴾
و چه بسیار پیامبر در میان پیشینیان فرستاده ایم (6)
وَمَا یَأْتِیهِمْ مِنْ نَبِیٍّ إِلَّا کَانُوا بِهِ یَسْتَهْزِئُونَ ﴿7﴾
و هیچ پیامبرى به نزد آنان نیامد مگر آنکه او را ریشخند کردند (7)
فَأَهْلَکْنَا أَشَدَّ مِنْهُمْ بَطْشًا وَمَضَى مَثَلُ الْأَوَّلِینَ ﴿8﴾
آنگاه دست درازتر از آنان را نابود کردیم، و سرنوشت پیشینیان تکرار شد (8)
وَلَئِنْ سَأَلْتَهُمْ مَنْ خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ لَیَقُولُنَّ خَلَقَهُنَّ الْعَزِیزُ الْعَلِیمُ ﴿9﴾
و اگر از آنان پرسى که آسمانها و زمین را چه کسى آفریده است، بىشک گویند خداوند پیروزمند دانا آنها را آفریده است (9)
الَّذِی جَعَلَ لَکُمُ الْأَرْضَ مَهْدًا وَجَعَلَ لَکُمْ فِیهَا سُبُلًا لَعَلَّکُمْ تَهْتَدُونَ ﴿10﴾
همان کسى که زمین را آسایشگاه شما ساخت و در آن راه هایى پدید آورد باشد که راه یابید (10)
وَالَّذِی نَزَّلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً بِقَدَرٍ فَأَنْشَرْنَا بِهِ بَلْدَةً مَیْتًا کَذَلِکَ تُخْرَجُونَ﴿11﴾
و همان کسى که از آسمان آبى به اندازه فرو فرستاد، آنگاه بدان سرزمینى پژمرده را زنده ساختیم، [شما هم] بدینسان [از گورها] بیرون آورده شوید (11)
وَالَّذِی خَلَقَ الْأَزْوَاجَ کُلَّهَا وَجَعَلَ لَکُمْ مِنَ الْفُلْکِ وَالْأَنْعَامِ مَا تَرْکَبُونَ ﴿12﴾
و همان کسى که همه گونهها را آفرید و براى شما از کشتیها و چارپایان مرکوب ساخت (12)
لِتَسْتَوُوا عَلَى ظُهُورِهِ ثُمَّ تَذْکُرُوا نِعْمَةَ رَبِّکُمْ إِذَا اسْتَوَیْتُمْ عَلَیْهِ وَتَقُولُوا سُبْحَانَ الَّذِی سَخَّرَ لَنَا هَذَا وَمَا کُنَّا لَهُ مُقْرِنِینَ ﴿13﴾
که بر پشت آن برآیید و سپس نعمت پروردگارتان را آنگاه که بر آن بر آمدید، یاد کنید و بگویید پاکا کسى که این را رام ما ساخت و ما بر آن توانا نبودیم (13)
وَإِنَّا إِلَى رَبِّنَا لَمُنْقَلِبُونَ ﴿14﴾
و ما به [درگاه] پروردگارمان روى مى آوریم (14)
وَجَعَلُوا لَهُ مِنْ عِبَادِهِ جُزْءًا إِنَّ الْإِنْسَانَ لَکَفُورٌ مُبِینٌ ﴿15﴾
و براى او از بندگانش فرزندى قائل شدند، بىگمان انسان، ناسپاسى آشکار است (15)
أَمِ اتَّخَذَ مِمَّا یَخْلُقُ بَنَاتٍ وَأَصْفَاکُمْ بِالْبَنِینَ ﴿16﴾
آیا از آنچه آفریده است براى خود دختران را برگزیده است و شما را به داشتن پسران، برگزیده است؟ (16)
وَإِذَا بُشِّرَ أَحَدُهُمْ بِمَا ضَرَبَ لِلرَّحْمَنِ مَثَلًا ظَلَّ وَجْهُهُ مُسْوَدًّا وَهُوَ کَظِیمٌ﴿17﴾
و چون هر یک از آنان را به آنچه براى خداوند مثل مىزند [دختر]، خبر دهند، چهره اش سیاه شود و اندوه خود را فرو خورد (17)
أَوَمَنْ یُنَشَّأُ فِی الْحِلْیَةِ وَهُوَ فِی الْخِصَامِ غَیْرُ مُبِینٍ ﴿18﴾
آیا کسى که در زر و زیور پرورش یافته است [دختر] که در جدل هم ناتوان است [شایسته نسبت دادن به خداوند است؟] (18)
وَجَعَلُوا الْمَلَائِکَةَ الَّذِینَ هُمْ عِبَادُ الرَّحْمَنِ إِنَاثًا أَشَهِدُوا خَلْقَهُمْ سَتُکْتَبُ شَهَادَتُهُمْ وَیُسْأَلُونَ ﴿19﴾
و مدعى شدند که فرشتگان که خود بندگان خداوند رحماناند، مادینهاند، آیا آفرینش آنان را شاهد بوده اند؟ که [در این صورت] زودا که شهادت ایشان نوشته شود، و بازخواست شوند (19)
وَقَالُوا لَوْ شَاءَ الرَّحْمَنُ مَا عَبَدْنَاهُمْ مَا لَهُمْ بِذَلِکَ مِنْ عِلْمٍ إِنْ هُمْ إِلَّا یَخْرُصُونَ ﴿20﴾
و گویند اگر خداوند رحمان مىخواست ما آنان [فرشتگان] را نمىپرستیدیم، آنان را به این امر، علمى نیست، ایشان جز دروغ نمى بافند (20)
أَمْ آتَیْنَاهُمْ کِتَابًا مِنْ قَبْلِهِ فَهُمْ بِهِ مُسْتَمْسِکُونَ ﴿21﴾
یا شاید به آنان کتابى پیش از آن داده ایم که ایشان به آن متمسکاند؟ (21)
بَلْ قَالُوا إِنَّا وَجَدْنَا آبَاءَنَا عَلَى أُمَّةٍ وَإِنَّا عَلَى آثَارِهِمْ مُهْتَدُونَ ﴿22﴾
بلکه گویند ما پدرانمان را بر شیوه اى یافته ایم، و با پیروى از آنان رهیافته ایم (22)
وَکَذَلِکَ مَا أَرْسَلْنَا مِنْ قَبْلِکَ فِی قَرْیَةٍ مِنْ نَذِیرٍ إِلَّا قَالَ مُتْرَفُوهَا إِنَّا وَجَدْنَا آبَاءَنَا عَلَى أُمَّةٍ وَإِنَّا عَلَى آثَارِهِمْ مُقْتَدُونَ ﴿23﴾
و بدینسان پیش از تو در هیچ آبادى، هشداردهنده اى نفرستادیم مگر آنکه ناز پروردگانش گفتند ما پدرانمان را بر شیوه اى یافته ایم، و ما در پى آنان دنباله روانیم (23)
قَالَ أَوَلَوْ جِئْتُکُمْ بِأَهْدَى مِمَّا وَجَدْتُمْ عَلَیْهِ آبَاءَکُمْ قَالُوا إِنَّا بِمَا أُرْسِلْتُمْ بِهِ کَافِرُونَ ﴿24﴾
بگو حتى اگر براى شما راهنماتر از آنچه پدرانتان را پیرو آن یافتید، بیاورم؟ گفتند ما رسالت شما را منکریم (24)
فَانْتَقَمْنَا مِنْهُمْ فَانْظُرْ کَیْفَ کَانَ عَاقِبَةُ الْمُکَذِّبِینَ ﴿25﴾
آنگاه از ایشان داد ستاندیم، پس بنگر که سرانجام دروغ انگاران چه بوده است (25)
وَإِذْ قَالَ إِبْرَاهِیمُ لِأَبِیهِ وَقَوْمِهِ إِنَّنِی بَرَاءٌ مِمَّا تَعْبُدُونَ ﴿26﴾
و چنین بود که ابراهیم به پدرش و قومش گفت همانا من از آنچه مىپرستید برى و برکنارم (26)
إِلَّا الَّذِی فَطَرَنِی فَإِنَّهُ سَیَهْدِینِ ﴿27﴾
مگر از کسى که مرا آفریده است و همو مرا هدایت فرماید (27)
وَجَعَلَهَا کَلِمَةً بَاقِیَةً فِی عَقِبِهِ لَعَلَّهُمْ یَرْجِعُونَ ﴿28﴾
و آن [اندیشه توحید] را سخنى ماندگار در میان احفاد او قرار داد، باشد که به راه آیند (28)
بَلْ مَتَّعْتُ هَؤُلَاءِ وَآبَاءَهُمْ حَتَّى جَاءَهُمُ الْحَقُّ وَرَسُولٌ مُبِینٌ ﴿29﴾
آرى اینان و پدرانشان را بهره مند ساختهام تا آنکه [دین] حق و پیامبرى آشکار به نزد آنان آمد (29)
وَلَمَّا جَاءَهُمُ الْحَقُّ قَالُوا هَذَا سِحْرٌ وَإِنَّا بِهِ کَافِرُونَ ﴿30﴾
و چون [دین] حق به نزد آنان آمد، گفتند این جادوست و ما منکر آنیم (30)
وَقَالُوا لَوْلَا نُزِّلَ هَذَا الْقُرْآنُ عَلَى رَجُلٍ مِنَ الْقَرْیَتَیْنِ عَظِیمٍ ﴿31﴾
و گفتند چرا این قرآن بر مردى بزرگ از آن دو شهر [مکه و طائف] فرود نیامده است (31)
أَهُمْ یَقْسِمُونَ رَحْمَتَ رَبِّکَ نَحْنُ قَسَمْنَا بَیْنَهُمْ مَعِیشَتَهُمْ فِی الْحَیَاةِ الدُّنْیَا وَرَفَعْنَا بَعْضَهُمْ فَوْقَ بَعْضٍ دَرَجَاتٍ لِیَتَّخِذَ بَعْضُهُمْ بَعْضًا سُخْرِیًّا وَرَحْمَتُ رَبِّکَ خَیْرٌ مِمَّا یَجْمَعُونَ ﴿32﴾
آیا ایشان رحمت پروردگارت را تقسیم مىکنند [نه بلکه] ما زیست مایه شان را در زندگانى دنیا در میان آنان تقسیم مىکنیم، و بعضى از ایشان را بر بعضى دیگر به درجاتى برتر داشتیم تا بعضى از آنان بعضى دیگر را به بیگارى بگیرند، و رحمت پروردگارت بهتر است از آنچه گرد مى آورند (32)
وَلَوْلَا أَنْ یَکُونَ النَّاسُ أُمَّةً وَاحِدَةً لَجَعَلْنَا لِمَنْ یَکْفُرُ بِالرَّحْمَنِ لِبُیُوتِهِمْ سُقُفًا مِنْ فِضَّةٍ وَمَعَارِجَ عَلَیْهَا یَظْهَرُونَ ﴿33﴾
و اگر این نبود که [نمىخواستیم] مردم امت یگانه اى [در کفر] شوند، براى خانههاى کسانى که بر خداوند رحمان کفر مى ورزیدند، سقف هایى سیمین پدید مىآوردیم، و نیز نردبانهایى [از سیم] که بر آنها بالا روند (33)
وَلِبُیُوتِهِمْ أَبْوَابًا وَسُرُرًا عَلَیْهَا یَتَّکِئُونَ ﴿34﴾
و نیز براى خانه هایشان درهایى [از سیم] و تخت هایى [قرار مىدادیم] که بر آنها تکیه زنند (34)
وَزُخْرُفًا وَإِنْ کُلُّ ذَلِکَ لَمَّا مَتَاعُ الْحَیَاةِ الدُّنْیَا وَالْآخِرَةُ عِنْدَ رَبِّکَ لِلْمُتَّقِینَ ﴿35﴾
و زر و زیورهایى، و همه اینها کالاى زندگانى دنیاست، و آخرت در نزد پروردگارت از آن پرهیزگاران است (35)
وَمَنْ یَعْشُ عَنْ ذِکْرِ الرَّحْمَنِ نُقَیِّضْ لَهُ شَیْطَانًا فَهُوَ لَهُ قَرِینٌ ﴿36﴾
و هر کس از یاد خداى رحمان دل بگرداند، براى او شیطانى بگماریم که او همنشین اوست (36)
وَإِنَّهُمْ لَیَصُدُّونَهُمْ عَنِ السَّبِیلِ وَیَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ مُهْتَدُونَ ﴿37﴾
و آنان ایشان را از راه [راست] باز دارند، و گمان برند که خود رهیافته اند (37)
حَتَّى إِذَا جَاءَنَا قَالَ یَا لَیْتَ بَیْنِی وَبَیْنَکَ بُعْدَ الْمَشْرِقَیْنِ فَبِئْسَ الْقَرِینُ﴿38﴾
تا آنکه به نزد ما آید [و به آن شیطان] گوید کاش بین من و تو فاصله مشرق و مغرب بود، و چه بد همنشینى است (38)
وَلَنْ یَنْفَعَکُمُ الْیَوْمَ إِذْ ظَلَمْتُمْ أَنَّکُمْ فِی الْعَذَابِ مُشْتَرِکُونَ ﴿39﴾
و هرگز چون ستم [شرک]ورزیده اید، این روز [این امر] سودتان ندهد که در عذاب مشترکید (39)
أَفَأَنْتَ تُسْمِعُ الصُّمَّ أَوْ تَهْدِی الْعُمْیَ وَمَنْ کَانَ فِی ضَلَالٍ مُبِینٍ ﴿40﴾
آیا تو به ناشنوایان [پیام خود را] مىشنوانى، یا نابینایان و کسى را که در گمراهى آشکار است، هدایت مىکنى؟ (40)
فَإِمَّا نَذْهَبَنَّ بِکَ فَإِنَّا مِنْهُمْ مُنْتَقِمُونَ ﴿41﴾
پس اگر تو را [از دنیا] ببریم، در آن صورت از ایشان داد مىستانیم (41)
أَوْ نُرِیَنَّکَ الَّذِی وَعَدْنَاهُمْ فَإِنَّا عَلَیْهِمْ مُقْتَدِرُونَ ﴿42﴾
یا اگر به تو آنچه [از عذاب] به ایشان وعده داده ایم نشان دهیم، در هر صورت، بر ایشان تواناییم (42)
فَاسْتَمْسِکْ بِالَّذِی أُوحِیَ إِلَیْکَ إِنَّکَ عَلَى صِرَاطٍ مُسْتَقِیمٍ ﴿43﴾
به آنچه بر تو وحى شده است، تمسک کن [و بدان که] تو بر راه راست هستى (43)
وَإِنَّهُ لَذِکْرٌ لَکَ وَلِقَوْمِکَ وَسَوْفَ تُسْأَلُونَ ﴿44﴾
و آن یادآورى براى تو و قوم توست، و زودا که باز خواست شوید (44)
وَاسْأَلْ مَنْ أَرْسَلْنَا مِنْ قَبْلِکَ مِنْ رُسُلِنَا أَجَعَلْنَا مِنْ دُونِ الرَّحْمَنِ آلِهَةً یُعْبَدُونَ ﴿45﴾
و از [پیروان] پیامبران ما، کسانى که پیش از تو فرستاده ایم بپرس، که آیا به جاى خداوند رحمان، خدایانى را حکم کردهایم که پرستیده شوند؟ (45)
وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا مُوسَى بِآیَاتِنَا إِلَى فِرْعَوْنَ وَمَلَئِهِ فَقَالَ إِنِّی رَسُولُ رَبِّ الْعَالَمِینَ ﴿46﴾
و به راستى موسى را همراه با پدیدههاى شگرفمان به سوى فرعون و بزرگان قومش فرستادیم، آنگاه گفت من پیامبر پروردگار جهانیانیم (46)
فَلَمَّا جَاءَهُمْ بِآیَاتِنَا إِذَا هُمْ مِنْهَا یَضْحَکُونَ ﴿47﴾
چون پدیده هاى شگرف ما را براى آنان آورد، آنگاه بود که به آنها مىخندیدند (47)
وَمَا نُرِیهِمْ مِنْ آیَةٍ إِلَّا هِیَ أَکْبَرُ مِنْ أُخْتِهَا وَأَخَذْنَاهُمْ بِالْعَذَابِ لَعَلَّهُمْ یَرْجِعُونَ ﴿48﴾
و هیچ پدیده شگرفى به آنان ننمایاندیم مگر آنکه از همانندش بزرگتر بود، و ایشان را با عذاب فرو گرفتیم باشد که به راه آیند (48)
وَقَالُوا یَا أَیُّهَ السَّاحِرُ ادْعُ لَنَا رَبَّکَ بِمَا عَهِدَ عِنْدَکَ إِنَّنَا لَمُهْتَدُونَ﴿49﴾
و گفتند اى ساحر [ارجمند] براى ما به درگاه پروردگارت -با عهدى که با تو دارد دعا کن که ما هم رهیافته ایم (49)
فَلَمَّا کَشَفْنَا عَنْهُمُ الْعَذَابَ إِذَا هُمْ یَنْکُثُونَ ﴿50﴾
و چون عذاب را از آنان بر طرف ساختیم، آنگاه بود که پیمان شکنى کردند (50)
وَنَادَى فِرْعَوْنُ فِی قَوْمِهِ قَالَ یَا قَوْمِ أَلَیْسَ لِی مُلْکُ مِصْرَ وَهَذِهِ الْأَنْهَارُ تَجْرِی مِنْ تَحْتِی أَفَلَا تُبْصِرُونَ ﴿51﴾
و فرعون در میان قومش [چنین] آواز در داد که اى قوم من آیا فرمانروایى مصر از آن من نیست و آیا این رودها از زیر [کوشک] من روان نیست، آیا نمىنگرید؟ (51)
أَمْ أَنَا خَیْرٌ مِنْ هَذَا الَّذِی هُوَ مَهِینٌ وَلَا یَکَادُ یُبِینُ ﴿52﴾
بلکه من بهترم از این کسى که بىمقدار است، و نزدیک نیست که سخن واضح بگوید (52)
فَلَوْلَا أُلْقِیَ عَلَیْهِ أَسْوِرَةٌ مِنْ ذَهَبٍ أَوْ جَاءَ مَعَهُ الْمَلَائِکَةُ مُقْتَرِنِینَ﴿53﴾
پس چرا دستبندهایى زرین براى او نازل نشده، یا چرا با او فرشتگانى نیامده اند که همراهى کنند؟ (53)
فَاسْتَخَفَّ قَوْمَهُ فَأَطَاعُوهُ إِنَّهُمْ کَانُوا قَوْمًا فَاسِقِینَ ﴿54﴾
پس قومش را از راه به در برد، آنگاه از او پیروى کردند که ایشان [در برابر خداوند] قومى نافرمان بودند (54)
فَلَمَّا آسَفُونَا انْتَقَمْنَا مِنْهُمْ فَأَغْرَقْنَاهُمْ أَجْمَعِینَ ﴿55﴾
و چون ما را به خشم آوردند، از ایشان انتقام گرفتیم، و همگیشان را غرقه ساختیم (55)
فَجَعَلْنَاهُمْ سَلَفًا وَمَثَلًا لِلْآخِرِینَ ﴿56﴾
و آنان را پیشینه و مایه عبرت واپسینان گرداندیم (56)
وَلَمَّا ضُرِبَ ابْنُ مَرْیَمَ مَثَلًا إِذَا قَوْمُکَ مِنْهُ یَصِدُّونَ ﴿57﴾
و چون [آفرینش] پسر مریم مثل زده شد، آنگاه قوم تو از آن بانگ [به ریشخند] برداشتند (57)
وَقَالُوا أَآلِهَتُنَا خَیْرٌ أَمْ هُوَ مَا ضَرَبُوهُ لَکَ إِلَّا جَدَلًا بَلْ هُمْ قَوْمٌ خَصِمُونَ﴿58﴾
و گفتند آیا خدایان ما بهترند یا او؟ و این مثل را براى تو نزدند مگر از راه جدل، آرى که قومى ستیزه جو هستند (58)
إِنْ هُوَ إِلَّا عَبْدٌ أَنْعَمْنَا عَلَیْهِ وَجَعَلْنَاهُ مَثَلًا لِبَنِی إِسْرَائِیلَ ﴿59﴾
او جز بندهاى نیست که بر او نعمتها ارزانى داشته ایم، و او را براى بنى اسرائیل مایه عبرت ساخته ایم (59)
وَلَوْ نَشَاءُ لَجَعَلْنَا مِنْکُمْ مَلَائِکَةً فِی الْأَرْضِ یَخْلُفُونَ ﴿60﴾
و اگر مىخواستیم به جاى شما فرشتگانى در روى زمین پدید مى آوردیم که جانشین شوند (60)
وَإِنَّهُ لَعِلْمٌ لِلسَّاعَةِ فَلَا تَمْتَرُنَّ بِهَا وَاتَّبِعُونِ هَذَا صِرَاطٌ مُسْتَقِیمٌ﴿61﴾
و همانا او [عیسى یا قرآن] نشانه قیامت است، پس هرگز در آن شک نداشته باشید، و از من پیروى کنید، این راهى راست است (61)
وَلَا یَصُدَّنَّکُمُ الشَّیْطَانُ إِنَّهُ لَکُمْ عَدُوٌّ مُبِینٌ ﴿62﴾
و شیطان راه شما را نزند، که او دشمن آشکار شماست (62)
وَلَمَّا جَاءَ عِیسَى بِالْبَیِّنَاتِ قَالَ قَدْ جِئْتُکُمْ بِالْحِکْمَةِ وَلِأُبَیِّنَ لَکُمْ بَعْضَ الَّذِی تَخْتَلِفُونَ فِیهِ فَاتَّقُوا اللَّهَ وَأَطِیعُونِ ﴿63﴾
و چون عیسى پدیده هاى شگرف را آورد، گفت به راستى براى شما حکمت آورده ام، و براى شما بعضى از امورى را که در آن اختلاف نظر دارید روشن مى سازم، پس از خداوند پروا و از من پیروى کنید (63)
إِنَّ اللَّهَ هُوَ رَبِّی وَرَبُّکُمْ فَاعْبُدُوهُ هَذَا صِرَاطٌ مُسْتَقِیمٌ ﴿64﴾
بىگمان خداوند پروردگار من است و پروردگار شماست، او را بپرستید که راه راست همین است (64)
فَاخْتَلَفَ الْأَحْزَابُ مِنْ بَیْنِهِمْ فَوَیْلٌ لِلَّذِینَ ظَلَمُوا مِنْ عَذَابِ یَوْمٍ أَلِیمٍ﴿65﴾
ولى گروه مشرکان در میان خود به اختلاف سخن گفتند، پس واى بر ستمگران [مشرک] از عذاب روزى سهمگین (65)
هَلْ یَنْظُرُونَ إِلَّا السَّاعَةَ أَنْ تَأْتِیَهُمْ بَغْتَةً وَهُمْ لَا یَشْعُرُونَ ﴿66﴾
انتظار ندارند مگر قیامت را که به ناگهان به سراغشان آید و ایشان ناآگاه باشند (66)
الْأَخِلَّاءُ یَوْمَئِذٍ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ عَدُوٌّ إِلَّا الْمُتَّقِینَ ﴿67﴾
دوستان در چنین روزى، بعضى دشمن بعض دیگر باشند، مگر پرهیزگاران (67)
یَا عِبَادِ لَا خَوْفٌ عَلَیْکُمُ الْیَوْمَ وَلَا أَنْتُمْ تَحْزَنُونَ ﴿68﴾
اى بندگانم امروز نه بیمى بر شماست و نه اندوهگین شوید (68)
الَّذِینَ آمَنُوا بِآیَاتِنَا وَکَانُوا مُسْلِمِینَ ﴿69﴾
کسانى که به آیات ما ایمان آورده اند و مسلمان هستند (69)
ادْخُلُوا الْجَنَّةَ أَنْتُمْ وَأَزْوَاجُکُمْ تُحْبَرُونَ ﴿70﴾
شما و همسرانتان شادمانه به بهشت درآیید (70)
یُطَافُ عَلَیْهِمْ بِصِحَافٍ مِنْ ذَهَبٍ وَأَکْوَابٍ وَفِیهَا مَا تَشْتَهِیهِ الْأَنْفُسُ وَتَلَذُّ الْأَعْیُنُ وَأَنْتُمْ فِیهَا خَالِدُونَ ﴿71﴾
برگرد آنان سینىه اى زرین و کوزه ها را به گردش درآورند و در آنجا هر چه دلها خواهد و دیدگان بپسندد، هست و شما در آنجا جاودانه هستید (71)
وَتِلْکَ الْجَنَّةُ الَّتِی أُورِثْتُمُوهَا بِمَا کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ ﴿72﴾
و این بهشتى است که به خاطر کار و کردارتان به شما رسیده است (72)
لَکُمْ فِیهَا فَاکِهَةٌ کَثِیرَةٌ مِنْهَا تَأْکُلُونَ ﴿73﴾
براى شما در آنجا میوه هاى بسیار هست که از آنها مىخورید (73)
إِنَّ الْمُجْرِمِینَ فِی عَذَابِ جَهَنَّمَ خَالِدُونَ ﴿74﴾
بىگمان گناهکاران در عذاب دوزخ جاویدانند (74)
لَا یُفَتَّرُ عَنْهُمْ وَهُمْ فِیهِ مُبْلِسُونَ ﴿75﴾
[عذاب] از ایشان کاهش نیابد و آنان در آن حال دلسردند (75)
وَمَا ظَلَمْنَاهُمْ وَلَکِنْ کَانُوا هُمُ الظَّالِمِینَ ﴿76﴾
و ما در حق ایشان ستم نکردیم، بلکه خود [در حق خویش] ستمکار بودند (76)
وَنَادَوْا یَا مَالِکُ لِیَقْضِ عَلَیْنَا رَبُّکَ قَالَ إِنَّکُمْ مَاکِثُونَ ﴿77﴾
و ندا در دهنداى "مالک" کاش پروردگارت کار ما را یکسره کند، گوید شما ماندگارید (77)
لَقَدْ جِئْنَاکُمْ بِالْحَقِّ وَلَکِنَّ أَکْثَرَکُمْ لِلْحَقِّ کَارِهُونَ ﴿78﴾
به راستى که براى شما [دین و سخن] حق را آورده ایم، ولى بیشترینه شما ناخواهان حق هستید (78)
أَمْ أَبْرَمُوا أَمْرًا فَإِنَّا مُبْرِمُونَ ﴿79﴾
یا در کار خود عزم و جزم داشتند، ما نیز جازم هستیم (79)
أَمْ یَحْسَبُونَ أَنَّا لَا نَسْمَعُ سِرَّهُمْ وَنَجْوَاهُمْ بَلَى وَرُسُلُنَا لَدَیْهِمْ یَکْتُبُونَ﴿80﴾
یا شاید گمان کنند که ما راز و رازگویىشان را نمىشنویم؟ آرى مىشنویم، و فرشتگان ما نزد ایشان [کار و کردارشان را] مىنویسند (80)
قُلْ إِنْ کَانَ لِلرَّحْمَنِ وَلَدٌ فَأَنَا أَوَّلُ الْعَابِدِینَ ﴿81﴾
بگو اگر براى خداى رحمان فرزندى بود، من خود نخستین پرستنده بودم (81)
سُبْحَانَ رَبِّ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ رَبِّ الْعَرْشِ عَمَّا یَصِفُونَ ﴿82﴾
منزه و فراتر است پروردگار آسمانها و زمین صاحب عرش، از آنچه مىگویند (82)
فَذَرْهُمْ یَخُوضُوا وَیَلْعَبُوا حَتَّى یُلَاقُوا یَوْمَهُمُ الَّذِی یُوعَدُونَ ﴿83﴾
پس بگذارشان تا ژاژخایى و بازیگوشى کنند تا به دیدار آن روزشان که وعده اش را به ایشان داده اند، برسند (83)
وَهُوَ الَّذِی فِی السَّمَاءِ إِلَهٌ وَفِی الْأَرْضِ إِلَهٌ وَهُوَ الْحَکِیمُ الْعَلِیمُ ﴿84﴾
و او کسى است که هم در آسمان خداست و هم در زمین خداست، و او فرزانه داناست (84)
وَتَبَارَکَ الَّذِی لَهُ مُلْکُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَمَا بَیْنَهُمَا وَعِنْدَهُ عِلْمُ السَّاعَةِ وَإِلَیْهِ تُرْجَعُونَ ﴿85﴾
و بزرگا کسى که فرمانروایى آسمانها و زمین و آنچه در میان آنهاست از آن اوست و آگاهى از قیامت با اوست و به نزد او باز گردانده مىشوید (85)
وَلَا یَمْلِکُ الَّذِینَ یَدْعُونَ مِنْ دُونِهِ الشَّفَاعَةَ إِلَّا مَنْ شَهِدَ بِالْحَقِّ وَهُمْ یَعْلَمُونَ ﴿86﴾
و کسانى که [کافران] به جاى او [خداوند] به پرستش مىخوانند، داراى شفاعت نیستند، مگر [براى] آن کسى که شاهد و ناظر حق باشد و ایشان مىدانند (86)
وَلَئِنْ سَأَلْتَهُمْ مَنْ خَلَقَهُمْ لَیَقُولُنَّ اللَّهُ فَأَنَّى یُؤْفَکُونَ ﴿87﴾
و اگر از ایشان بپرسى چه کسى ایشان را آفریده است، بى شک خواهند گفت خداوند، پس چگونه بیراهه مىروند؟ (87)
وَقِیلِهِ یَا رَبِّ إِنَّ هَؤُلَاءِ قَوْمٌ لَا یُؤْمِنُونَ ﴿88﴾
و سوگند به سخن او [محمد] که یارب گوید، اینان قومى هستند که ایمان نمى آورند (88)
فَاصْفَحْ عَنْهُمْ وَقُلْ سَلَامٌ فَسَوْفَ یَعْلَمُونَ ﴿89﴾
از ایشان درگذر و بگو سلام، زودا که بدانند (89)
دخان
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
به نام خداوند رحمتگر مهربان
حم ﴿1﴾
حم [حا میم] (1)
وَالْکِتَابِ الْمُبِینِ ﴿2﴾
سوگند به کتاب روشنگر (2)
إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ فِی لَیْلَةٍ مُبَارَکَةٍ إِنَّا کُنَّا مُنْذِرِینَ ﴿3﴾
که ما آن را در شبى فرخنده فرو فرستاده ایم که ما هشدار دهنده ایم (3)
فِیهَا یُفْرَقُ کُلُّ أَمْرٍ حَکِیمٍ ﴿4﴾
در آن [شب] هر کار استوارى فیصله یابد (4)
أَمْرًا مِنْ عِنْدِنَا إِنَّا کُنَّا مُرْسِلِینَ ﴿5﴾
که فرمانى از سوى ماست، که ما فرستنده ایم (5)
رَحْمَةً مِنْ رَبِّکَ إِنَّهُ هُوَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ ﴿6﴾
رحمتى است از سوى پروردگارت، که او شنواى داناست (6)
رَبِّ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَمَا بَیْنَهُمَا إِنْ کُنْتُمْ مُوقِنِینَ ﴿7﴾
پروردگار آسمانها و زمین و آنچه در میان آنهاست، اگر اهل ایقان باشید (7)
لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ یُحْیِی وَیُمِیتُ رَبُّکُمْ وَرَبُّ آبَائِکُمُ الْأَوَّلِینَ ﴿8﴾
خدایى جز او نیست که زندگى مىبخشد و مى میراند، پروردگار شما و پروردگار پدران پیشین شما (8)
بَلْ هُمْ فِی شَکٍّ یَلْعَبُونَ ﴿9﴾
آرى آنان به شک و شبهه خویش سرگرمند (9)
فَارْتَقِبْ یَوْمَ تَأْتِی السَّمَاءُ بِدُخَانٍ مُبِینٍ ﴿10﴾
پس چشم بدار روزى را که آسمان دودى آشکار برآورد (10)
یَغْشَى النَّاسَ هَذَا عَذَابٌ أَلِیمٌ ﴿11﴾
که مردم را فراگیرد، این عذابى دردناک است (11)
رَبَّنَا اکْشِفْ عَنَّا الْعَذَابَ إِنَّا مُؤْمِنُونَ ﴿12﴾
[گویند] پروردگارا این بلا را از ما بگردان، که ما [اینک] مؤمن هستیم (12)
أَنَّى لَهُمُ الذِّکْرَى وَقَدْ جَاءَهُمْ رَسُولٌ مُبِینٌ ﴿13﴾
[اما] چگونه پند گیرند، و به راستى که پیامبرى آشکار به نزد آنان آمده بود (13)
ثُمَّ تَوَلَّوْا عَنْهُ وَقَالُوا مُعَلَّمٌ مَجْنُونٌ ﴿14﴾
سپس از او رویگردان شدند، و گفتند [او] تعلیم گرفته اى دیوانه است (14)
إِنَّا کَاشِفُو الْعَذَابِ قَلِیلًا إِنَّکُمْ عَائِدُونَ ﴿15﴾
[گفتیم] ما برگرداننده بلا به اندک مایه اى هستیم، [و مىدانیم] که شما باز گردنده اید (15)
یَوْمَ نَبْطِشُ الْبَطْشَةَ الْکُبْرَى إِنَّا مُنْتَقِمُونَ ﴿16﴾
روزى که گیر و دارى سخت و سترگ آغاز کنیم، [آنگاه] ما دادستانیم (16)
وَلَقَدْ فَتَنَّا قَبْلَهُمْ قَوْمَ فِرْعَوْنَ وَجَاءَهُمْ رَسُولٌ کَرِیمٌ ﴿17﴾
و به راستى که پیش از آنان قوم فرعون را آزمودیم، و پیامبرى گرامى به نزد آنان آمد (17)
أَنْ أَدُّوا إِلَیَّ عِبَادَ اللَّهِ إِنِّی لَکُمْ رَسُولٌ أَمِینٌ ﴿18﴾
[و با ایشان گفت] که بندگان خدا را به من بسپارید، که من پیامبرى امین براى شما هستم (18)
وَأَنْ لَا تَعْلُوا عَلَى اللَّهِ إِنِّی آتِیکُمْ بِسُلْطَانٍ مُبِینٍ ﴿19﴾
و اینکه در برابر خداوند بزرگى نجویید، که من آورنده برهانى آشکار براى شما هستم (19)
وَإِنِّی عُذْتُ بِرَبِّی وَرَبِّکُمْ أَنْ تَرْجُمُونِ ﴿20﴾
و من از شر اینکه سنگسارم کنید به پروردگار خود و پروردگار شما پناه مىبرم (20)
وَإِنْ لَمْ تُؤْمِنُوا لِی فَاعْتَزِلُونِ ﴿21﴾
و اگر سخن مرا باور ندارید، پس از من کناره بگیرید (21)
فَدَعَا رَبَّهُ أَنَّ هَؤُلَاءِ قَوْمٌ مُجْرِمُونَ ﴿22﴾
آنگاه به درگاه پروردگارش ندا در داد که اینان قومى گنهکارند (22)
فَأَسْرِ بِعِبَادِی لَیْلًا إِنَّکُمْ مُتَّبَعُونَ ﴿23﴾
[پاسخ آمد که] پس بندگانم را شبانه روانه کن، [و بدانید که] شما تعقیب مىشوید (23)
وَاتْرُکِ الْبَحْرَ رَهْوًا إِنَّهُمْ جُنْدٌ مُغْرَقُونَ ﴿24﴾
و دریا را آرمیده [به حال خود] بگذار و بگذر، آنان [فرعونیان] سپاهى غرق شدنىاند (24)
کَمْ تَرَکُوا مِنْ جَنَّاتٍ وَعُیُونٍ ﴿25﴾
چه بسیار باغها و چشمهساران از خود باقى گذارند (25)
وَزُرُوعٍ وَمَقَامٍ کَرِیمٍ ﴿26﴾
و [نیز] کشتزارها و خانه هاى نیکو (26)
وَنَعْمَةٍ کَانُوا فِیهَا فَاکِهِینَ ﴿27﴾
و نعمتى که در آن خوش و خرم بودند (27)
کَذَلِکَ وَأَوْرَثْنَاهَا قَوْمًا آخَرِینَ ﴿28﴾
این چنین بود که آنها را به قومى دیگر به میراث دادیم (28)
فَمَا بَکَتْ عَلَیْهِمُ السَّمَاءُ وَالْأَرْضُ وَمَا کَانُوا مُنْظَرِینَ ﴿29﴾
و آسمان و زمین بر آنان نگریست، و به آنان مهلتى داده نشد (29)
وَلَقَدْ نَجَّیْنَا بَنِی إِسْرَائِیلَ مِنَ الْعَذَابِ الْمُهِینِ ﴿30﴾
و به راستى که بنى اسرائیل را از عذاب خوارکننده رهانیدیم (30)
مِنْ فِرْعَوْنَ إِنَّهُ کَانَ عَالِیًا مِنَ الْمُسْرِفِینَ ﴿31﴾
از [شر] فرعون که بزرگى طلبى از تجاوزکاران بود (31)
وَلَقَدِ اخْتَرْنَاهُمْ عَلَى عِلْمٍ عَلَى الْعَالَمِینَ ﴿32﴾
و به راستى که ایشان [بنى اسرائیل] را آگاهانه بر جهانیان [هم زمانشان] برگزیدیم (32)
وَآتَیْنَاهُمْ مِنَ الْآیَاتِ مَا فِیهِ بَلَاءٌ مُبِینٌ ﴿33﴾
و به ایشان از پدیده هاى شگرف خویش، آنچه در آن آزمون آشکارى بود بخشیدیم (33)
إِنَّ هَؤُلَاءِ لَیَقُولُونَ ﴿34﴾
[و مىدانستیم که] اینان خواهند گفت (34)
إِنْ هِیَ إِلَّا مَوْتَتُنَا الْأُولَى وَمَا نَحْنُ بِمُنْشَرِینَ ﴿35﴾
این جز مرگ نخستین [و آخرین] ما نیست، و ما برانگیخته نخواهیم بود (35)
فَأْتُوا بِآبَائِنَا إِنْ کُنْتُمْ صَادِقِینَ ﴿36﴾
اگر راست مىگویید [و حقیقت غیر از این است] پدرانمان را باز آورید (36)
أَهُمْ خَیْرٌ أَمْ قَوْمُ تُبَّعٍ وَالَّذِینَ مِنْ قَبْلِهِمْ أَهْلَکْنَاهُمْ إِنَّهُمْ کَانُوا مُجْرِمِینَ﴿37﴾
آیا ایشان بهتر بودند یا قوم تبع، و پیشینیان آنان که نابودشان کردیم، چرا که گناهکار بودند (37)
وَمَا خَلَقْنَا السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَمَا بَیْنَهُمَا لَاعِبِینَ ﴿38﴾
و آسمانها و زمین را و آنچه در میان آنهاست، به بازیچه نیافریده ایم (38)
مَا خَلَقْنَاهُمَا إِلَّا بِالْحَقِّ وَلَکِنَّ أَکْثَرَهُمْ لَا یَعْلَمُونَ ﴿39﴾
آنها را جز به حق نیافریدهایم ولى بیشترینه آنان نمىدانند (39)
إِنَّ یَوْمَ الْفَصْلِ مِیقَاتُهُمْ أَجْمَعِینَ ﴿40﴾
بىگمان روز داورى، موعد همگى آنان است (40)
یَوْمَ لَا یُغْنِی مَوْلًى عَنْ مَوْلًى شَیْئًا وَلَا هُمْ یُنْصَرُونَ ﴿41﴾
روزى که هیچ دوستى از هیچ دوستى دفاع نکند و نیز ایشان یارى نیابند (41)
إِلَّا مَنْ رَحِمَ اللَّهُ إِنَّهُ هُوَ الْعَزِیزُ الرَّحِیمُ ﴿42﴾
مگر کسى که خداوند بر او رحمت آورده باشد، که او پیروزمند مهربان است (42)
إِنَّ شَجَرَتَ الزَّقُّومِ ﴿43﴾
همانا درخت زقوم (43)
طَعَامُ الْأَثِیمِ ﴿44﴾
خوراک گناهکار[ان] است (44)
کَالْمُهْلِ یَغْلِی فِی الْبُطُونِ ﴿45﴾
که مانند فلز گداخته در شکم ها مى جوشد (45)
کَغَلْیِ الْحَمِیمِ ﴿46﴾
مانند جوشیدن آب گرم (46)
خُذُوهُ فَاعْتِلُوهُ إِلَى سَوَاءِ الْجَحِیمِ ﴿47﴾
[درباره هر گناهکار گوییم] او را بگیرید و به میانه دوزخش بکشید (47)
ثُمَّ صُبُّوا فَوْقَ رَأْسِهِ مِنْ عَذَابِ الْحَمِیمِ ﴿48﴾
سپس بر فراز سرش از عذاب آب گرم فرو ریزید (48)
ذُقْ إِنَّکَ أَنْتَ الْعَزِیزُ الْکَرِیمُ ﴿49﴾
[و بگوییدش] بچش که تو [به خیال خودت] گرانقدر گرامى هستى (49)
إِنَّ هَذَا مَا کُنْتُمْ بِهِ تَمْتَرُونَ ﴿50﴾
این همان است که به آن شک داشتید (50)
إِنَّ الْمُتَّقِینَ فِی مَقَامٍ أَمِینٍ ﴿51﴾
بىگمان پرهیزگاران در مقامى امن هستند (51)
فِی جَنَّاتٍ وَعُیُونٍ ﴿52﴾
در میان باغها و چشمه ساران (52)
یَلْبَسُونَ مِنْ سُنْدُسٍ وَإِسْتَبْرَقٍ مُتَقَابِلِینَ ﴿53﴾
جامه هایى از ابریشم نازک و ابریشم ستبر در بر کرده، رو به روى یکدیگرند (53)
کَذَلِکَ وَزَوَّجْنَاهُمْ بِحُورٍ عِینٍ ﴿54﴾
آرى چنین است، و آنان را با حوریان درشت چشم همسر مى گردانیم (54)
یَدْعُونَ فِیهَا بِکُلِّ فَاکِهَةٍ آمِنِینَ ﴿55﴾
در آنجا هر میوهاى که خواهند در کمال آرامش طلب کنند (55)
لَا یَذُوقُونَ فِیهَا الْمَوْتَ إِلَّا الْمَوْتَةَ الْأُولَى وَوَقَاهُمْ عَذَابَ الْجَحِیمِ﴿56﴾
در آنجا [طعم] هیچ مرگى جز مرگ نخستین نچشند، و [خداوند] ایشان را از عذاب دوزخ در امان دارد (56)
فَضْلًا مِنْ رَبِّکَ ذَلِکَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِیمُ ﴿57﴾
این بخششى از سوى پروردگار توست، این همان رستگارى بزرگ است (57)
فَإِنَّمَا یَسَّرْنَاهُ بِلِسَانِکَ لَعَلَّهُمْ یَتَذَکَّرُونَ ﴿58﴾
جز این نیست که آن را به زبان تو به آسانى روان ساخته ایم، باشد که پند گیرند (58)
فَارْتَقِبْ إِنَّهُمْ مُرْتَقِبُونَ ﴿59﴾
منتظر باش که آنان نیز منتظرند (59)
جاثیه
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
به نام خداوند رحمتگر مهربان
حم ﴿1﴾
حم [حا میم] (1)
تَنْزِیلُ الْکِتَابِ مِنَ اللَّهِ الْعَزِیزِ الْحَکِیمِ ﴿2﴾
کتابى است فرو فرستاده از سوى خداوند پیروزمند فرزانه (2)
إِنَّ فِی السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ لَآیَاتٍ لِلْمُؤْمِنِینَ ﴿3﴾
بىگمان در آسمانها و زمین مایههاى عبرتى براى مؤمنان هست (3)
وَفِی خَلْقِکُمْ وَمَا یَبُثُّ مِنْ دَابَّةٍ آیَاتٌ لِقَوْمٍ یُوقِنُونَ ﴿4﴾
نیز در آفرینشتان و جانورانى که [در زمین] مى پراکند، براى اهل یقین مایه هاى عبرت است (4)
وَاخْتِلَافِ اللَّیْلِ وَالنَّهَارِ وَمَا أَنْزَلَ اللَّهُ مِنَ السَّمَاءِ مِنْ رِزْقٍ فَأَحْیَا بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا وَتَصْرِیفِ الرِّیَاحِ آیَاتٌ لِقَوْمٍ یَعْقِلُونَ ﴿5﴾
و در پى یکدیگر آمدن شب و روز، و هر روزىاى [باران] که خداوند از آسمان فرو فرستاده است، و زمین را پس از پژمردنش بدان زنده داشته است، و در گردش بادها مایه هاى عبرتى براى خردمندان هست (5)
تِلْکَ آیَاتُ اللَّهِ نَتْلُوهَا عَلَیْکَ بِالْحَقِّ فَبِأَیِّ حَدِیثٍ بَعْدَ اللَّهِ وَآیَاتِهِ یُؤْمِنُونَ ﴿6﴾
این آیات الهى است که به حق بر تو مىخوانیم پس به کدامین حدیث بعد از خداوند و آیات او ایمان مى آورند؟ (6)
وَیْلٌ لِکُلِّ أَفَّاکٍ أَثِیمٍ ﴿7﴾
واى بر هر دروغزن گناهکارى (7)
یَسْمَعُ آیَاتِ اللَّهِ تُتْلَى عَلَیْهِ ثُمَّ یُصِرُّ مُسْتَکْبِرًا کَأَنْ لَمْ یَسْمَعْهَا فَبَشِّرْهُ بِعَذَابٍ أَلِیمٍ ﴿8﴾
که آیات الهى را که بر او خوانده مىشود، مىشنود، سپس متکبرانه در شیوه خود سماجت مىورزد، گویى آنها را نشنیده است، پس او را از عذاب دردناک خبر ده (8)
وَإِذَا عَلِمَ مِنْ آیَاتِنَا شَیْئًا اتَّخَذَهَا هُزُوًا أُولَئِکَ لَهُمْ عَذَابٌ مُهِینٌ ﴿9﴾
و چون از چیزى از آیات ما آگاه شود، آن را به ریشخند مىگیرد، اینانند که برایشان عذاب خوارکننده است (9)
مِنْ وَرَائِهِمْ جَهَنَّمُ وَلَا یُغْنِی عَنْهُمْ مَا کَسَبُوا شَیْئًا وَلَا مَا اتَّخَذُوا مِنْ دُونِ اللَّهِ أَوْلِیَاءَ وَلَهُمْ عَذَابٌ عَظِیمٌ ﴿10﴾
دوزخ پیشاپیش ایشان است، و آنچه به دست آورده اند هیچ به کار ایشان نیاید، همچنین دوستانى که به جاى خداوند گرفته اند، و عذابى سهمگین در پیش دارند (10)
هَذَا هُدًى وَالَّذِینَ کَفَرُوا بِآیَاتِ رَبِّهِمْ لَهُمْ عَذَابٌ مِنْ رِجْزٍ أَلِیمٌ﴿11﴾
این رهنمودى است و کسانى که به آیات پروردگارشان انکار ورزیده اند، عذابى از عقوبتى دردناک دارند (11)
اللَّهُ الَّذِی سَخَّرَ لَکُمُ الْبَحْرَ لِتَجْرِیَ الْفُلْکُ فِیهِ بِأَمْرِهِ وَلِتَبْتَغُوا مِنْ فَضْلِهِ وَلَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ ﴿12﴾
خداوند کسى است که دریا را براى شما رام کرد تا کشتیها در آن به فرمان او [براى شما] روان شود، تا از نعمت او روزى خود بجویید و باشد که سپاس بگزارید (12)
وَسَخَّرَ لَکُمْ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَمَا فِی الْأَرْضِ جَمِیعًا مِنْهُ إِنَّ فِی ذَلِکَ لَآیَاتٍ لِقَوْمٍ یَتَفَکَّرُونَ ﴿13﴾
و آنچه در آسمانها و آنچه در زمین است همه از اوست و آنها را براى شما رام کرد، بىگمان در این مایه هاى عبرتى براى اندیشه وران هست (13)
قُلْ لِلَّذِینَ آمَنُوا یَغْفِرُوا لِلَّذِینَ لَا یَرْجُونَ أَیَّامَ اللَّهِ لِیَجْزِیَ قَوْمًا بِمَا کَانُوا یَکْسِبُونَ ﴿14﴾
به کسانى که ایمان آورده اند بگو از کسانى که از ایام الله بیمى ندارند درگذرند، تا خداوند هر قومى را به حسب کار و کردارشان جزا دهد (14)
مَنْ عَمِلَ صَالِحًا فَلِنَفْسِهِ وَمَنْ أَسَاءَ فَعَلَیْهَا ثُمَّ إِلَى رَبِّکُمْ تُرْجَعُونَ﴿15﴾
هر کس که کارى شایسته پیشه کند به سود خود اوست، و هر کس کارى بد در پیش گیرد، به زیان خود اوست، سپس به سوى پروردگارتان بازگردانده شوید (15)
وَلَقَدْ آتَیْنَا بَنِی إِسْرَائِیلَ الْکِتَابَ وَالْحُکْمَ وَالنُّبُوَّةَ وَرَزَقْنَاهُمْ مِنَ الطَّیِّبَاتِ وَفَضَّلْنَاهُمْ عَلَى الْعَالَمِینَ ﴿16﴾
و به راستى که به بن ىاسرائیل کتاب آسمانى و فرمانروایى و پیامبرى بخشیدیم، و از پاکیزه ها روزیشان دادیم، و ایشان را بر جهانیان [هم زمانشان] برترى بخشیدیم (16)
وَآتَیْنَاهُمْ بَیِّنَاتٍ مِنَ الْأَمْرِ فَمَا اخْتَلَفُوا إِلَّا مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَهُمُ الْعِلْمُ بَغْیًا بَیْنَهُمْ إِنَّ رَبَّکَ یَقْضِی بَیْنَهُمْ یَوْمَ الْقِیَامَةِ فِیمَا کَانُوا فِیهِ یَخْتَلِفُونَ﴿17﴾
و از کار [دین] روشنگریها به ایشان دادیم، و اختلاف پیشه نکردند، مگر پس از آنکه علم [وحى] بر ایشان نازل شد، آن هم از روى رشک و رقابتى که در میان خود داشتند، بىگمان پروردگارت در روز قیامت در میان آنان در آنچه اختلاف داشتند، داورى خواهد کرد (17)
ثُمَّ جَعَلْنَاکَ عَلَى شَرِیعَةٍ مِنَ الْأَمْرِ فَاتَّبِعْهَا وَلَا تَتَّبِعْ أَهْوَاءَ الَّذِینَ لَا یَعْلَمُونَ ﴿18﴾
سپس تو را برخوردار از آبشخورى از امر [دین] ساختیم، پس از آن پیروى کن و از هوى و هوس نادانان پیروى مکن (18)
إِنَّهُمْ لَنْ یُغْنُوا عَنْکَ مِنَ اللَّهِ شَیْئًا وَإِنَّ الظَّالِمِینَ بَعْضُهُمْ أَوْلِیَاءُ بَعْضٍ وَاللَّهُ وَلِیُّ الْمُتَّقِینَ ﴿19﴾
که ایشان در برابر [عذاب] خداوند، چیزى را از تو باز ندارند، و بىگمان بعضى از ستمکاران [مشرک] سرور بعضى دیگرند، و خداوند سرور پرهیزگاران است (19)
هَذَا بَصَائِرُ لِلنَّاسِ وَهُدًى وَرَحْمَةٌ لِقَوْمٍ یُوقِنُونَ ﴿20﴾
این دیدهوریهایى براى مردم است، و براى اهل ایقان رهنمود و رحمت است (20)
أَمْ حَسِبَ الَّذِینَ اجْتَرَحُوا السَّیِّئَاتِ أَنْ نَجْعَلَهُمْ کَالَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ سَوَاءً مَحْیَاهُمْ وَمَمَاتُهُمْ سَاءَ مَا یَحْکُمُونَ ﴿21﴾
یا کسانى که مرتکب گناهان شدهاند گمان مىدارند که ایشان را همانند کسانى که ایمان آوردهاند و کارهاى شایسته کرده اند، قرار مىدهیم، که زندگانى و مرگشان یکسان باشد؟ چه بد است داوریشان (21)
وَخَلَقَ اللَّهُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ بِالْحَقِّ وَلِتُجْزَى کُلُّ نَفْسٍ بِمَا کَسَبَتْ وَهُمْ لَا یُظْلَمُونَ ﴿22﴾
خداوند آسمانها و زمین را به حق آفریده است، تا هر کسى را بر حسب آنچه کرده است، جزا دهد و بر ایشان ستم نرود (22)
أَفَرَأَیْتَ مَنِ اتَّخَذَ إِلَهَهُ هَوَاهُ وَأَضَلَّهُ اللَّهُ عَلَى عِلْمٍ وَخَتَمَ عَلَى سَمْعِهِ وَقَلْبِهِ وَجَعَلَ عَلَى بَصَرِهِ غِشَاوَةً فَمَنْ یَهْدِیهِ مِنْ بَعْدِ اللَّهِ أَفَلَا تَذَکَّرُونَ﴿23﴾
آیا دیدهاى آن کس را که هواى نفسش را [همچون] خداى خود گرفت و خداوند او را با وجود آگاهى اش، بیراه گذارد، و بر گوش و دل او مهر نهاد و بر چشمش پرده کشید، پس چه کسى پس از خداوند او را هدایت مىکند، آیا پند نمىگیرید؟ (23)
وَقَالُوا مَا هِیَ إِلَّا حَیَاتُنَا الدُّنْیَا نَمُوتُ وَنَحْیَا وَمَا یُهْلِکُنَا إِلَّا الدَّهْرُ وَمَا لَهُمْ بِذَلِکَ مِنْ عِلْمٍ إِنْ هُمْ إِلَّا یَظُنُّونَ ﴿24﴾
و گویند چیزى جز زندگى دنیوى ما در کار نیست، که زنده مىشویم و مىمیریم و چیزى جز روزگار ما را نمىکشد، و آنان را به این امر علم نیست، چیزى جز پنداربافى نمىکنند (24)
وَإِذَا تُتْلَى عَلَیْهِمْ آیَاتُنَا بَیِّنَاتٍ مَا کَانَ حُجَّتَهُمْ إِلَّا أَنْ قَالُوا ائْتُوا بِآبَائِنَا إِنْ کُنْتُمْ صَادِقِینَ ﴿25﴾
و چون آیات روشنگر ما بر آنان خوانده شود، بهانه شان جز این نیست که گویند اگر راست مىگویید پدران ما را بازآورید (25)
قُلِ اللَّهُ یُحْیِیکُمْ ثُمَّ یُمِیتُکُمْ ثُمَّ یَجْمَعُکُمْ إِلَى یَوْمِ الْقِیَامَةِ لَا رَیْبَ فِیهِ وَلَکِنَّ أَکْثَرَ النَّاسِ لَا یَعْلَمُونَ ﴿26﴾
بگو خداوند است که شما را زندگى مىبخشد و سپس مىمیراند، سپس در روز قیامت که شکى در [فرارسیدن] آن نیست، گرد مىآورد، ولى بیشترینه مردم نمىدانند (26)
وَلِلَّهِ مُلْکُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَیَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ یَوْمَئِذٍ یَخْسَرُ الْمُبْطِلُونَ ﴿27﴾
و فرمانروایى آسمانها و زمین از آن خداوند است، و روزى که قیامت برپا شود، در چنین روزى باطلاندیشان زیان کنند (27)
وَتَرَى کُلَّ أُمَّةٍ جَاثِیَةً کُلُّ أُمَّةٍ تُدْعَى إِلَى کِتَابِهَا الْیَوْمَ تُجْزَوْنَ مَا کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ ﴿28﴾
و بینى هر امتى را که [براى دادخواهى] به زانو درآمده، هر امتى با کتابش فراخوانده شود، [گویند] امروز در برابر آنچه کردهاید، جزا مى یابید (28)
هَذَا کِتَابُنَا یَنْطِقُ عَلَیْکُمْ بِالْحَقِّ إِنَّا کُنَّا نَسْتَنْسِخُ مَا کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ﴿29﴾
این کتاب ماست که به راستى بر شما گواهى مىدهد، ما آنچه شما انجام مىدادید ثبت مىکردیم (29)
فَأَمَّا الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ فَیُدْخِلُهُمْ رَبُّهُمْ فِی رَحْمَتِهِ ذَلِکَ هُوَ الْفَوْزُ الْمُبِینُ ﴿30﴾
اما کسانى که ایمان آورده اند و کارهاى شایسته کردهاند، پروردگارشان ایشان را به جوار رحمت خویش [بهشت] در مىآورد، این همان رستگارى آشکار است (30)
وَأَمَّا الَّذِینَ کَفَرُوا أَفَلَمْ تَکُنْ آیَاتِی تُتْلَى عَلَیْکُمْ فَاسْتَکْبَرْتُمْ وَکُنْتُمْ قَوْمًا مُجْرِمِینَ ﴿31﴾
و اما کسانى که کفر ورزیده اند [به آنان فرماید] آیا آیات من بر شما خوانده نمىشد که استکبار ورزیدید و قومى گنهکار شدید (31)
وَإِذَا قِیلَ إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ وَالسَّاعَةُ لَا رَیْبَ فِیهَا قُلْتُمْ مَا نَدْرِی مَا السَّاعَةُ إِنْ نَظُنُّ إِلَّا ظَنًّا وَمَا نَحْنُ بِمُسْتَیْقِنِینَ ﴿32﴾
و چون گفته مىشد که وعده الهى حق است و در قیامت شکى نیست، مىگفتید نمىدانیم قیامت دیگر چیست؟ آن را جز گمانى نمى پنداریم، و ما [در حق آن] باورمند نیستیم (32)
وَبَدَا لَهُمْ سَیِّئَاتُ مَا عَمِلُوا وَحَاقَ بِهِمْ مَا کَانُوا بِهِ یَسْتَهْزِئُونَ ﴿33﴾
و کیفر آنچه کرده بودند، بر آنان آشکار شد [و کیفر] آنچه به ریشخند گرفته بودند، فراگیرشان شد (33)
وَقِیلَ الْیَوْمَ نَنْسَاکُمْ کَمَا نَسِیتُمْ لِقَاءَ یَوْمِکُمْ هَذَا وَمَأْوَاکُمُ النَّارُ وَمَا لَکُمْ مِنْ نَاصِرِینَ ﴿34﴾
و گفته شود، امروز فراموشتان کرده ایم، همچنانکه شما هم دیدار امروزتان را فراموش کرده بودید، و جایگاه شما آتش [دوزخ] است و براى شما یاورى نیست (34)
ذَلِکُمْ بِأَنَّکُمُ اتَّخَذْتُمْ آیَاتِ اللَّهِ هُزُوًا وَغَرَّتْکُمُ الْحَیَاةُ الدُّنْیَا فَالْیَوْمَ لَا یُخْرَجُونَ مِنْهَا وَلَا هُمْ یُسْتَعْتَبُونَ ﴿35﴾
این از آن است که آیات الهى را به ریشخند گرفتید و زندگانى دنیا شما را فریفت، پس امروز، نه از آن بیرون برده شوند، نه عذرشان را بپذیرند (35)
فَلِلَّهِ الْحَمْدُ رَبِّ السَّمَاوَاتِ وَرَبِّ الْأَرْضِ رَبِّ الْعَالَمِینَ ﴿36﴾
سپاس خداوند راست، که پروردگار آسمانها و زمین [و] پروردگار جهانیان است (36)
وَلَهُ الْکِبْرِیَاءُ فِی السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَهُوَ الْعَزِیزُ الْحَکِیمُ ﴿37﴾
و تنها او را در آسمانها و زمین بزرگى سزد، و او پیروزمند فرزانه است (37)
إِلَیْهِ یُرَدُّ عِلْمُ السَّاعَةِ وَمَا تَخْرُجُ مِنْ ثَمَرَاتٍ مِنْ أَکْمَامِهَا وَمَا تَحْمِلُ مِنْ أُنْثَى وَلَا تَضَعُ إِلَّا بِعِلْمِهِ وَیَوْمَ یُنَادِیهِمْ أَیْنَ شُرَکَائِی قَالُوا آذَنَّاکَ مَا مِنَّا مِنْ شَهِیدٍ ﴿47﴾
آگاهى از قیامت به او باز مىگردد و هیچ بار و برى از پوستش بر نمى آید، و هیچ مادینه اى بار بر نمىگیرد، و بار خود را به زمین نمى گذارد، مگر با آگاهى او، و روزى که ایشان را ندا دهد که پس شریکان من [که شما ادعا مىکردید] کجا هستند؟ گویند تو را خبر دادیم که ما را هیچ شاهدى نیست (47)
وَضَلَّ عَنْهُمْ مَا کَانُوا یَدْعُونَ مِنْ قَبْلُ وَظَنُّوا مَا لَهُمْ مِنْ مَحِیصٍ ﴿48﴾
و آنچه در گذشته به پرستش مىخواندند، از دید آنان ناپدید شود، و دریابند که گریزگاهى ندارند (48)
لَا یَسْأَمُ الْإِنْسَانُ مِنْ دُعَاءِ الْخَیْرِ وَإِنْ مَسَّهُ الشَّرُّ فَیَئُوسٌ قَنُوطٌ ﴿49﴾
انسان هرگز از طلبخیز به دعا خسته نمىشود، ولى چون شرى به او رسد، بس نومید و دلسرد است (49)
وَلَئِنْ أَذَقْنَاهُ رَحْمَةً مِنَّا مِنْ بَعْدِ ضَرَّاءَ مَسَّتْهُ لَیَقُولَنَّ هَذَا لِی وَمَا أَظُنُّ السَّاعَةَ قَائِمَةً وَلَئِنْ رُجِعْتُ إِلَى رَبِّی إِنَّ لِی عِنْدَهُ لَلْحُسْنَى فَلَنُنَبِّئَنَّ الَّذِینَ کَفَرُوا بِمَا عَمِلُوا وَلَنُذِیقَنَّهُمْ مِنْ عَذَابٍ غَلِیظٍ ﴿50﴾
و اگر به او پس از رنجى که رسیده است، از سوى خود رحمتى بچشانیم، گوید این حق من است و گمان ندارم که قیامت برپا شود، و اگر هم به سوى پروردگارم بازگردانده شوم، همانا براى من در نزد او خوشى [بهشت] خواهد بود، آنگاه کافران را از [نتیجه و حقیقت] کار و کردارشان آگاه سازیم و به آنان از عذاب سهمگین بچشانیم (50)
وَإِذَا أَنْعَمْنَا عَلَى الْإِنْسَانِ أَعْرَضَ وَنَأَى بِجَانِبِهِ وَإِذَا مَسَّهُ الشَّرُّ فَذُو دُعَاءٍ عَرِیضٍ ﴿51﴾
و چون به انسان ناز و نعمتى ارزانى داریم [از سر نعمت زدگى و ناسپاسى] روى بگرداند و دامن کشان بگذرد، و چون بلایى به او رسد دعاخوانى پیگیر است (51)
قُلْ أَرَأَیْتُمْ إِنْ کَانَ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ ثُمَّ کَفَرْتُمْ بِهِ مَنْ أَضَلُّ مِمَّنْ هُوَ فِی شِقَاقٍ بَعِیدٍ ﴿52﴾
بگو اندیشه کنید اگر [قرآن] از سوى خدا باشد، و سپس شما منکرش شوید، دیگر چه کسى از کسى که چنین ناسازگارى عظیمى دارد، گمراهتر خواهد بود؟ (52)
سَنُرِیهِمْ آیَاتِنَا فِی الْآفَاقِ وَفِی أَنْفُسِهِمْ حَتَّى یَتَبَیَّنَ لَهُمْ أَنَّهُ الْحَقُّ أَوَلَمْ یَکْفِ بِرَبِّکَ أَنَّهُ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ شَهِیدٌ ﴿53﴾
زودا که آیات خود را در بیرون و درونشان به ایشان بنمایانیم، تا آنکه بر آنان آشکار شود که آن حق است، آیا کافى نیست که پروردگارت بر همه چیز گواه است (53)
أَلَا إِنَّهُمْ فِی مِرْیَةٍ مِنْ لِقَاءِ رَبِّهِمْ أَلَا إِنَّهُ بِکُلِّ شَیْءٍ مُحِیطٌ ﴿54﴾
بدانید که ایشان از لقاى پروردگارشان در شکاند، بدانید که او بر هر چیز چیره است (54)
شوری
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
به نام خداوند رحمتگر مهربان
حم ﴿1﴾
حم [حا میم] (1)
عسق ﴿2﴾
عسق [عین سین قاف] (2)
کَذَلِکَ یُوحِی إِلَیْکَ وَإِلَى الَّذِینَ مِنْ قَبْلِکَ اللَّهُ الْعَزِیزُ الْحَکِیمُ ﴿3﴾
بدینسان خداوند پیروزمند فرزانه به سوى تو و کسانى که پیش از تو [پیامبر] بودند، وحى مىفرستد (3)
لَهُ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَمَا فِی الْأَرْضِ وَهُوَ الْعَلِیُّ الْعَظِیمُ ﴿4﴾
آنچه در آسمانها و آنچه در زمین است او راست، و او بلندمرتبه بزرگ است (4)
تَکَادُ السَّمَاوَاتُ یَتَفَطَّرْنَ مِنْ فَوْقِهِنَّ وَالْمَلَائِکَةُ یُسَبِّحُونَ بِحَمْدِ رَبِّهِمْ وَیَسْتَغْفِرُونَ لِمَنْ فِی الْأَرْضِ أَلَا إِنَّ اللَّهَ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِیمُ ﴿5﴾
نزدیک است که آسمانها [از ناروایى بهتان آنان] بر فرازشان پاره پاره شود، و فرشتگان سپاسگزارانه پروردگارشان را تسبیح مىگویند و براى زمینیان آمرزش مىخواهند، هان همانا خداوند است که آمرزگار مهربان است (5)
وَالَّذِینَ اتَّخَذُوا مِنْ دُونِهِ أَوْلِیَاءَ اللَّهُ حَفِیظٌ عَلَیْهِمْ وَمَا أَنْتَ عَلَیْهِمْ بِوَکِیلٍ ﴿6﴾
و کسانى که به جاى او سرورانى را به پرستش مىگیرند، خداوند حاکم بر آنهاست، و تو نگهبان آنان نیستى (6)
وَکَذَلِکَ أَوْحَیْنَا إِلَیْکَ قُرْآنًا عَرَبِیًّا لِتُنْذِرَ أُمَّ الْقُرَى وَمَنْ حَوْلَهَا وَتُنْذِرَ یَوْمَ الْجَمْعِ لَا رَیْبَ فِیهِ فَرِیقٌ فِی الْجَنَّةِ وَفَرِیقٌ فِی السَّعِیرِ ﴿7﴾
و بدینسان قرآنى عربى [شیوا] بر تو وحى کردیم، تا [اهل] مکه و پیرامونیان آن را هشدار دهى، و از روز محشر که شکى در آن نیست، هشدار دهى، که گروهى در بهشتند و گروهى در دوزخ (7)
وَلَوْ شَاءَ اللَّهُ لَجَعَلَهُمْ أُمَّةً وَاحِدَةً وَلَکِنْ یُدْخِلُ مَنْ یَشَاءُ فِی رَحْمَتِهِ وَالظَّالِمُونَ مَا لَهُمْ مِنْ وَلِیٍّ وَلَا نَصِیرٍ ﴿8﴾
و اگر خداوند مىخواست آنان را امت یگانه اى قرار مى داد، ولى هرکس را که بخواهد در جوار رحمتش در مى آورد، و ستمکاران [مشرک] یار و یاورى ندارند (8)
أَمِ اتَّخَذُوا مِنْ دُونِهِ أَوْلِیَاءَ فَاللَّهُ هُوَ الْوَلِیُّ وَهُوَ یُحْیِی الْمَوْتَى وَهُوَ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ ﴿9﴾
یا به جاى او سرورانى را به پرستش گرفته اند، حال آنکه سرور [راستین] خداوند است و اوست که مردگان را زندگى مى بخشد و او بر هر کارى تواناست (9)
وَمَا اخْتَلَفْتُمْ فِیهِ مِنْ شَیْءٍ فَحُکْمُهُ إِلَى اللَّهِ ذَلِکُمُ اللَّهُ رَبِّی عَلَیْهِ تَوَکَّلْتُ وَإِلَیْهِ أُنِیبُ ﴿10﴾
و در هر آنچه اختلاف نظر پیدا کنید، حکمش با خداوند است، چنین است خداوند، پروردگار من که بر او توکل کرده ام و به درگاهش روى آورده ام (10)
فَاطِرُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ جَعَلَ لَکُمْ مِنْ أَنْفُسِکُمْ أَزْوَاجًا وَمِنَ الْأَنْعَامِ أَزْوَاجًا یَذْرَؤُکُمْ فِیهِ لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیْءٌ وَهُوَ السَّمِیعُ الْبَصِیرُ﴿11﴾
پدید آورنده آسمانها و زمین که براى شما از نوع خودتان همتایانى آفریده است، و از چارپایان نیز انواعى [قرار داده است]، و شما را در آن آفریده است، همانند او چیزى نیست و اوست که شنواى بیناست (11)
لَهُ مَقَالِیدُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ یَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ یَشَاءُ وَیَقْدِرُ إِنَّهُ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلِیمٌ ﴿12﴾
او راست کلیدهاى آسمانها و زمین، روزى را براى هرکس که بخواهد گشاده یا فروبسته مىدارد، که او به هر کارى داناست (12)
شَرَعَ لَکُمْ مِنَ الدِّینِ مَا وَصَّى بِهِ نُوحًا وَالَّذِی أَوْحَیْنَا إِلَیْکَ وَمَا وَصَّیْنَا بِهِ إِبْرَاهِیمَ وَمُوسَى وَعِیسَى أَنْ أَقِیمُوا الدِّینَ وَلَا تَتَفَرَّقُوا فِیهِ کَبُرَ عَلَى الْمُشْرِکِینَ مَا تَدْعُوهُمْ إِلَیْهِ اللَّهُ یَجْتَبِی إِلَیْهِ مَنْ یَشَاءُ وَیَهْدِی إِلَیْهِ مَنْ یُنِیبُ ﴿13﴾
در دین شما، هر آنچه به نوح سفارش کرده بود، مقرر داشت، و نیز آنچه به تو وحى کرده ایم، و آنچه به ابراهیم و موسى و عیسى سفارش کرده ایم، که دین را برپا بدارید، و در آن اختلاف نورزید، آنچه مشرکان را به آن مىخوانى، بر ایشان دشوار آید، خداوند است که هرکس را بخواهد به راه خویش برمى گزیند و هرکس را که روى به درگاه او آورد، به سوى خویش هدایت مىکند (13)
وَمَا تَفَرَّقُوا إِلَّا مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَهُمُ الْعِلْمُ بَغْیًا بَیْنَهُمْ وَلَوْلَا کَلِمَةٌ سَبَقَتْ مِنْ رَبِّکَ إِلَى أَجَلٍ مُسَمًّى لَقُضِیَ بَیْنَهُمْ وَإِنَّ الَّذِینَ أُورِثُوا الْکِتَابَ مِنْ بَعْدِهِمْ لَفِی شَکٍّ مِنْهُ مُرِیبٍ ﴿14﴾
و تفرقه پیدا نکردند مگر پس از آنکه علم [وحى] برایشان آمد، آن هم از روى رشک و رقابتى که در میانشان بود، و اگر حکم پیشین پروردگارت تا سرآمدى معین تعلق نگرفته بود، در میانشان داورى مىشد، و کسانى که پس از ایشان کتاب را فراگرفتند از آن سخت در شکاند (14)
فَلِذَلِکَ فَادْعُ وَاسْتَقِمْ کَمَا أُمِرْتَ وَلَا تَتَّبِعْ أَهْوَاءَهُمْ وَقُلْ آمَنْتُ بِمَا أَنْزَلَ اللَّهُ مِنْ کِتَابٍ وَأُمِرْتُ لِأَعْدِلَ بَیْنَکُمُ اللَّهُ رَبُّنَا وَرَبُّکُمْ لَنَا أَعْمَالُنَا وَلَکُمْ أَعْمَالُکُمْ لَا حُجَّةَ بَیْنَنَا وَبَیْنَکُمُ اللَّهُ یَجْمَعُ بَیْنَنَا وَإِلَیْهِ الْمَصِیرُ ﴿15﴾
پس براى این [امر] دعوت کن، و چنانکه دستور یافته اى پایدارى کن، و از هوى و هوس آنان پیروى مکن و بگو به هر کتابى که خداوند فرو فرستاده است، ایمان آورده ام، و دستور یافته ام که در میان شما دادگرى کنم، خداوند پروردگار ما و پروردگار شماست، کار و کردار ما از آن ماست، و کار و کردار شما از آن شما، در میان ما و شما گفت و گویى نیست، خداوند ما و شما را [براى داورى] گرد مى آورد و سیر و سرانجام به سوى اوست (15)
وَالَّذِینَ یُحَاجُّونَ فِی اللَّهِ مِنْ بَعْدِ مَا اسْتُجِیبَ لَهُ حُجَّتُهُمْ دَاحِضَةٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَعَلَیْهِمْ غَضَبٌ وَلَهُمْ عَذَابٌ شَدِیدٌ ﴿16﴾
و کسانى که پس از پذیرفته شدن دعوت او درباره خداوند محاجه مىکنند، احتجاجشان در نزد پروردگارشان باطل است، و بر آنان خشمى [از جانب خداوند] است، و عذابى سهمگین [در پیش] دارند (16)
اللَّهُ الَّذِی أَنْزَلَ الْکِتَابَ بِالْحَقِّ وَالْمِیزَانَ وَمَا یُدْرِیکَ لَعَلَّ السَّاعَةَ قَرِیبٌ ﴿17﴾
خداوند کسى است که کتاب آسمانى و سنجه را به حق نازل کرده است و چه دانى چه بسا قیامت نزدیک باشد (17)
یَسْتَعْجِلُ بِهَا الَّذِینَ لَا یُؤْمِنُونَ بِهَا وَالَّذِینَ آمَنُوا مُشْفِقُونَ مِنْهَا وَیَعْلَمُونَ أَنَّهَا الْحَقُّ أَلَا إِنَّ الَّذِینَ یُمَارُونَ فِی السَّاعَةِ لَفِی ضَلَالٍ بَعِیدٍ﴿18﴾
کسانى که آن را باور ندارند درباره آن شتاب مىورزند، و کسانى که ایمان آوردهاند، از آن ترسانند، و مىدانند که آن حق است، بدانید کسانى که درباره قیامت شک و شبهه دارند، در گمراهى دور و درازند (18)
اللَّهُ لَطِیفٌ بِعِبَادِهِ یَرْزُقُ مَنْ یَشَاءُ وَهُوَ الْقَوِیُّ الْعَزِیزُ ﴿19﴾
خداوند در کار بندگانش باریکبین است، هرکس را که بخواهد روزى مىدهد و اوست تواناى پیروزمند (19)
مَنْ کَانَ یُرِیدُ حَرْثَ الْآخِرَةِ نَزِدْ لَهُ فِی حَرْثِهِ وَمَنْ کَانَ یُرِیدُ حَرْثَ الدُّنْیَا نُؤْتِهِ مِنْهَا وَمَا لَهُ فِی الْآخِرَةِ مِنْ نَصِیبٍ ﴿20﴾
هرکس که بهره کشت اخروى را خواسته باشد، براى او در کشت او مى افزاییم، و هرکس بهره کشت دنیوى را خواسته باشد، از آن به او مى بخشیم، و براى او در آخرت بهر ه ای نیست (20)
أَمْ لَهُمْ شُرَکَاءُ شَرَعُوا لَهُمْ مِنَ الدِّینِ مَا لَمْ یَأْذَنْ بِهِ اللَّهُ وَلَوْلَا کَلِمَةُ الْفَصْلِ لَقُضِیَ بَیْنَهُمْ وَإِنَّ الظَّالِمِینَ لَهُمْ عَذَابٌ أَلِیمٌ ﴿21﴾
یا مگر براى آنان شریکان [معبودان ناحق] ى است که براى آنان احکامى دینى مقرر داشته است که خداوند آن را اجازه نداده است؟ و اگر حکم فیصله بخش [پیشین] نبود، در میان آنان داورى مىشد، و براى ستمکاران [مشرک] عذابى دردناک [در پیش] است (21)
تَرَى الظَّالِمِینَ مُشْفِقِینَ مِمَّا کَسَبُوا وَهُوَ وَاقِعٌ بِهِمْ وَالَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ فِی رَوْضَاتِ الْجَنَّاتِ لَهُمْ مَا یَشَاءُونَ عِنْدَ رَبِّهِمْ ذَلِکَ هُوَ الْفَضْلُ الْکَبِیرُ ﴿22﴾
[آنگاه] ستمکاران [مشرک] را از کار و کردارشان هراسان بینى و [کیفر] آن به ایشان فرا مىرسد، و کسانى که ایمان آوردهاند و کارهاى شایسته کردهاند، در سرابستانها باشند، آنچه بخواهند براى ایشان نزد پروردگارشان فراهم است، آن همان نعمت بزرگ است (22)
ذَلِکَ الَّذِی یُبَشِّرُ اللَّهُ عِبَادَهُ الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ قُلْ لَا أَسْأَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبَى وَمَنْ یَقْتَرِفْ حَسَنَةً نَزِدْ لَهُ فِیهَا حُسْنًا إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ شَکُورٌ ﴿23﴾
این همان است که خداوند به بندگانش که ایمان آوردهاند و کارهاى شایسته کردهاند، مژده داده است، بگو براى آن کار از شما مزدى نمى طلبم، مگر دوستدارى در حق نزدیکان [اهل بیتم]، و هر کس کار نیکى کند، در آن برایش جزاى نیک بیفزاییم، چرا که خداوند آمرزگار قدردان است (23)
أَمْ یَقُولُونَ افْتَرَى عَلَى اللَّهِ کَذِبًا فَإِنْ یَشَإِ اللَّهُ یَخْتِمْ عَلَى قَلْبِکَ وَیَمْحُ اللَّهُ الْبَاطِلَ وَیُحِقُّ الْحَقَّ بِکَلِمَاتِهِ إِنَّهُ عَلِیمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ ﴿24﴾
یا مىگویند [پیامبر] بر خداوند دروغ بسته است، بدانید که اگر خداوند بخواهد بر دل تو مهر مى گذارد، و خداوند باطل را مىزداید، و با کلمات خویش [دین] حق را استوار مىدارد، که او داناى راز دلهاست (24)
وَهُوَ الَّذِی یَقْبَلُ التَّوْبَةَ عَنْ عِبَادِهِ وَیَعْفُو عَنِ السَّیِّئَاتِ وَیَعْلَمُ مَا تَفْعَلُونَ ﴿25﴾
و اوست که توبه بندگانش را مىپذیرد و گناهان را مىبخشد و مىداند که چه مىکنید (25)
وَیَسْتَجِیبُ الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَیَزِیدُهُمْ مِنْ فَضْلِهِ وَالْکَافِرُونَ لَهُمْ عَذَابٌ شَدِیدٌ ﴿26﴾
و [دعاى] کسانى را که ایمان آورده اند و کارهاى شایسته کرده اند، اجابت مىکند، و بر جزاى آنان از فضل خویش مى افزاید، و کافران عذابى سهمگین [در پیش] دارند (26)
وَلَوْ بَسَطَ اللَّهُ الرِّزْقَ لِعِبَادِهِ لَبَغَوْا فِی الْأَرْضِ وَلَکِنْ یُنَزِّلُ بِقَدَرٍ مَا یَشَاءُ إِنَّهُ بِعِبَادِهِ خَبِیرٌ بَصِیرٌ ﴿27﴾
و اگر خداوند روزى را بر همه بندگانش گسترده مىداشت، در روى زمین فتنه و فساد مىکردند، ولى به اندازهاى که بخواهد مقرر مىدارد، که او به کار بندگانش آگاه و بیناست (27)
وَهُوَ الَّذِی یُنَزِّلُ الْغَیْثَ مِنْ بَعْدِ مَا قَنَطُوا وَیَنْشُرُ رَحْمَتَهُ وَهُوَ الْوَلِیُّ الْحَمِیدُ ﴿28﴾
و هموست که باران را پس از آنکه نومید شده اند، فرو مىفرستد، و رحمتش را مىگسترد، و او سرور ستوده است (28)
وَمِنْ آیَاتِهِ خَلْقُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَمَا بَثَّ فِیهِمَا مِنْ دَابَّةٍ وَهُوَ عَلَى جَمْعِهِمْ إِذَا یَشَاءُ قَدِیرٌ ﴿29﴾
و از آیات او آفرینش آسمانها و زمین است و جانورانى که در آنها پراکنده است، و او هرگاه بخواهد بر گردآوردن آنها تواناست (29)
وَمَا أَصَابَکُمْ مِنْ مُصِیبَةٍ فَبِمَا کَسَبَتْ أَیْدِیکُمْ وَیَعْفُو عَنْ کَثِیرٍ﴿30﴾
و هر مصیبتى که به شما برسد از کار و کردار خودتان است، و او از بسیارى [گناهان] در مىگذرد (30)
وَمَا أَنْتُمْ بِمُعْجِزِینَ فِی الْأَرْضِ وَمَا لَکُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ مِنْ وَلِیٍّ وَلَا نَصِیرٍ ﴿31﴾
و شما در روى زمین گزیر و گریزى ندارید، و شما را در برابر خداوند یار و یاورى نیست (31)
وَمِنْ آیَاتِهِ الْجَوَارِ فِی الْبَحْرِ کَالْأَعْلَامِ ﴿32﴾
و از پدیده هاى شگرف او کشتی هاست مانند کوهها در دریا (32)
إِنْ یَشَأْ یُسْکِنِ الرِّیحَ فَیَظْلَلْنَ رَوَاکِدَ عَلَى ظَهْرِهِ إِنَّ فِی ذَلِکَ لَآیَاتٍ لِکُلِّ صَبَّارٍ شَکُورٍ ﴿33﴾
اگر خواهد باد را نگه دارد، آنگاه آنها بر روى آن [دریا] راکد مانند، در این براى هر شکیباى شاکرى مایه هاى عبرت است (33)
أَوْ یُوبِقْهُنَّ بِمَا کَسَبُوا وَیَعْفُ عَنْ کَثِیرٍ ﴿34﴾
یا آنان [اهل کشتى] را به خاطر کار و کردارشان نابود کند، و او از بسیارى [گناهان] در مى گذرد (34)
وَیَعْلَمَ الَّذِینَ یُجَادِلُونَ فِی آیَاتِنَا مَا لَهُمْ مِنْ مَحِیصٍ ﴿35﴾
و کسانى که در آیات ما مجادله مىکنند، بدانند که گریزگاهى ندارند (35)
فَمَا أُوتِیتُمْ مِنْ شَیْءٍ فَمَتَاعُ الْحَیَاةِ الدُّنْیَا وَمَا عِنْدَ اللَّهِ خَیْرٌ وَأَبْقَى لِلَّذِینَ آمَنُوا وَعَلَى رَبِّهِمْ یَتَوَکَّلُونَ ﴿36﴾
پس آنچه به شما داده شده است، بهره زندگانى دنیاست، و براى کسانى که ایمان آورده اند و به پروردگارشان توکل کرده اند، آنچه نزد خداوند است، بهتر و پایدارتر است (36)
وَالَّذِینَ یَجْتَنِبُونَ کَبَائِرَ الْإِثْمِ وَالْفَوَاحِشَ وَإِذَا مَا غَضِبُوا هُمْ یَغْفِرُونَ﴿37﴾
و همچنین [براى] کسانى که از گناهان کبیره و ناشایستی ها پرهیز مىکنند، و چون خشمگین شوند، گذشت مىکنند (37)
وَالَّذِینَ اسْتَجَابُوا لِرَبِّهِمْ وَأَقَامُوا الصَّلَاةَ وَأَمْرُهُمْ شُورَى بَیْنَهُمْ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ یُنْفِقُونَ ﴿38﴾
و کسانى که نداى پروردگارشان را استجابت کردهاند، و نماز را بر پا داشتهاند و کارشان رایزنى با همدیگر است، و از آنچه روزیشان داده ایم، مى بخشند (38)
وَالَّذِینَ إِذَا أَصَابَهُمُ الْبَغْیُ هُمْ یَنْتَصِرُونَ ﴿39﴾
و کسانى که چون به آنان تعدى رسد، انتقام مىگیرند (39)
وَجَزَاءُ سَیِّئَةٍ سَیِّئَةٌ مِثْلُهَا فَمَنْ عَفَا وَأَصْلَحَ فَأَجْرُهُ عَلَى اللَّهِ إِنَّهُ لَا یُحِبُّ الظَّالِمِینَ ﴿40﴾
و جزاى هر بدى، بدیى همانند آن است، پس هر که عفو و نیکوکارى پیشه کند، پاداش او بر خداوند است، که ستمکاران را دوست ندارد (40)
وَلَمَنِ انْتَصَرَ بَعْدَ ظُلْمِهِ فَأُولَئِکَ مَا عَلَیْهِمْ مِنْ سَبِیلٍ ﴿41﴾
و هرکس بعد از ستمى که دیده است، انتقام گیرد، اینانند که بر آنان ایرادى نیست (41)
إِنَّمَا السَّبِیلُ عَلَى الَّذِینَ یَظْلِمُونَ النَّاسَ وَیَبْغُونَ فِی الْأَرْضِ بِغَیْرِ الْحَقِّ أُولَئِکَ لَهُمْ عَذَابٌ أَلِیمٌ ﴿42﴾
ایراد تنها بر کسانى است که به مردم ستم مىکنند و در روى زمین به ناحق سرکشى مى نمایند، اینانند که عذابى دردناک در پیش دارند (42)
وَلَمَنْ صَبَرَ وَغَفَرَ إِنَّ ذَلِکَ لَمِنْ عَزْمِ الْأُمُورِ ﴿43﴾
و هرکس که شکیبایى و گذشت پیشه کند، بىگمان این از کارهاى سترگ است (43)
وَمَنْ یُضْلِلِ اللَّهُ فَمَا لَهُ مِنْ وَلِیٍّ مِنْ بَعْدِهِ وَتَرَى الظَّالِمِینَ لَمَّا رَأَوُا الْعَذَابَ یَقُولُونَ هَلْ إِلَى مَرَدٍّ مِنْ سَبِیلٍ ﴿44﴾
و هرکس خداوند بیراهش گذارد، دیگر پس از او سرورى ندارد، و ستمکاران [مشرک] را بینى که چون عذاب را بنگرند، گویند آیا راهى براى بازگشت [به دنیا] هست (44)
وَتَرَاهُمْ یُعْرَضُونَ عَلَیْهَا خَاشِعِینَ مِنَ الذُّلِّ یَنْظُرُونَ مِنْ طَرْفٍ خَفِیٍّ وَقَالَ الَّذِینَ آمَنُوا إِنَّ الْخَاسِرِینَ الَّذِینَ خَسِرُوا أَنْفُسَهُمْ وَأَهْلِیهِمْ یَوْمَ الْقِیَامَةِ أَلَا إِنَّ الظَّالِمِینَ فِی عَذَابٍ مُقِیمٍ ﴿45﴾
و آنان را بینى که بر آن [آتش دوزخ] عرضه دارندشان، از خوارى زبونند، و به گوشه چشم نیم گشاده مىنگرند، و مؤمنان گویند بىگمان زیانکاران کسانى هستند که در روز [حساب و] قیامت به خویشتن و خانواده خویش زیان زدهاند، بدانید که ستمکاران [مشرک] در عذابى پاینده اند (45)
وَمَا کَانَ لَهُمْ مِنْ أَوْلِیَاءَ یَنْصُرُونَهُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَمَنْ یُضْلِلِ اللَّهُ فَمَا لَهُ مِنْ سَبِیلٍ ﴿46﴾
و آنان را دوستانى نیست که در برابر خداوند یاریشان کنند، و هرکس که خداوند بیراهش گذارد، او را راهى نیست (46)
اسْتَجِیبُوا لِرَبِّکُمْ مِنْ قَبْلِ أَنْ یَأْتِیَ یَوْمٌ لَا مَرَدَّ لَهُ مِنَ اللَّهِ مَا لَکُمْ مِنْ مَلْجَإٍ یَوْمَئِذٍ وَمَا لَکُمْ مِنْ نَکِیرٍ ﴿47﴾
نداى پروردگارتان را، پیش از آنکه روزى بیاید که در برابر امر الهى بازگشتى نداشته باشد، بپذیرید، در چنین روزى شما را پناهگاهى نیست، و شما را مجال انکارى نیست (47)
فَإِنْ أَعْرَضُوا فَمَا أَرْسَلْنَاکَ عَلَیْهِمْ حَفِیظًا إِنْ عَلَیْکَ إِلَّا الْبَلَاغُ وَإِنَّا إِذَا أَذَقْنَا الْإِنْسَانَ مِنَّا رَحْمَةً فَرِحَ بِهَا وَإِنْ تُصِبْهُمْ سَیِّئَةٌ بِمَا قَدَّمَتْ أَیْدِیهِمْ فَإِنَّ الْإِنْسَانَ کَفُورٌ ﴿48﴾
پس اگر رویگردان شدند بدان که تو را نگهبان ایشان نفرستاده ایم، بر تو جز پیامرسانى نیست، و ما چون از جانب خویش به انسان رحمتى بچشانیم، به آن شاد شود، و اگر به خاطر کار و کردار پیشینشان به ایشان بلایى رسد، آنگاه است که انسان ناسپاس است (48)
لِلَّهِ مُلْکُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ یَخْلُقُ مَا یَشَاءُ یَهَبُ لِمَنْ یَشَاءُ إِنَاثًا وَیَهَبُ لِمَنْ یَشَاءُ الذُّکُورَ ﴿49﴾
فرمانروایى آسمانها و زمین از آن خداوند است، هر چه مىخواهد مىآفریند، به هرکس که خواهد [فرزند] دختر بخشد، و به هرکس که خواهد [فرزند] پسر (49)
أَوْ یُزَوِّجُهُمْ ذُکْرَانًا وَإِنَاثًا وَیَجْعَلُ مَنْ یَشَاءُ عَقِیمًا إِنَّهُ عَلِیمٌ قَدِیرٌ﴿50﴾
یا به آنان هم پسر و هم دختر دهد، و هرکس را که خواهد سترون گرداند، که او داناى تواناست (50)
وَمَا کَانَ لِبَشَرٍ أَنْ یُکَلِّمَهُ اللَّهُ إِلَّا وَحْیًا أَوْ مِنْ وَرَاءِ حِجَابٍ أَوْ یُرْسِلَ رَسُولًا فَیُوحِیَ بِإِذْنِهِ مَا یَشَاءُ إِنَّهُ عَلِیٌّ حَکِیمٌ ﴿51﴾
و هیچ بشرى را نرسد که خداوند با او سخن گوید مگر از راه وحى، یا از پشت پردهاى، یا فرشتهاى بفرستد و آنچه مىخواهد به اذن خویش وحى کند که او بلندمرتبه فرزانه است (51)
وَکَذَلِکَ أَوْحَیْنَا إِلَیْکَ رُوحًا مِنْ أَمْرِنَا مَا کُنْتَ تَدْرِی مَا الْکِتَابُ وَلَا الْإِیمَانُ وَلَکِنْ جَعَلْنَاهُ نُورًا نَهْدِی بِهِ مَنْ نَشَاءُ مِنْ عِبَادِنَا وَإِنَّکَ لَتَهْدِی إِلَى صِرَاطٍ مُسْتَقِیمٍ ﴿52﴾
و بدینسان [پیام و کتاب] روحبخشى از امر خویش به تو وحى کردیم، و تو پیشتر نمى دانستى کتاب چیست و ایمان چیست؟ ولى آن را همچون نورى گرداندیم که هرکس را از بندگان خویش که بخواهیم با آن هدایت مىکنیم و بىگمان تو به راهى راست هدایت مىکنى (52)
صِرَاطِ اللَّهِ الَّذِی لَهُ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَمَا فِی الْأَرْضِ أَلَا إِلَى اللَّهِ تَصِیرُ الْأُمُورُ ﴿53﴾
راه خداوندى که آنچه در آسمانها و آنچه در زمین است، او راست، بدانید که کارها به سوى خداوند باز مىگردد (53)
زخرف
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
به نام خداوند رحمتگر مهربان
حم ﴿1﴾
حم [حا میم] (1)
وَالْکِتَابِ الْمُبِینِ ﴿2﴾
سوگند به کتاب روشنگر (2)
إِنَّا جَعَلْنَاهُ قُرْآنًا عَرَبِیًّا لَعَلَّکُمْ تَعْقِلُونَ ﴿3﴾
ما آن را به هیئت قرآنى عربى پدید آورده ایم، باشد که تعقل کنید (3)
وَإِنَّهُ فِی أُمِّ الْکِتَابِ لَدَیْنَا لَعَلِیٌّ حَکِیمٌ ﴿4﴾
و آن بلندمرتبه و حکمت آمیز است و در امالکتاب در نزد ماست (4)
أَفَنَضْرِبُ عَنْکُمُ الذِّکْرَ صَفْحًا أَنْ کُنْتُمْ قَوْمًا مُسْرِفِینَ ﴿5﴾
آیا به خاطر آنکه شما قومى گزافکار هستید، پند [قرآن] را از شما باز داریم؟ (5)
وَکَمْ أَرْسَلْنَا مِنْ نَبِیٍّ فِی الْأَوَّلِینَ ﴿6﴾
و چه بسیار پیامبر در میان پیشینیان فرستاده ایم (6)
وَمَا یَأْتِیهِمْ مِنْ نَبِیٍّ إِلَّا کَانُوا بِهِ یَسْتَهْزِئُونَ ﴿7﴾
و هیچ پیامبرى به نزد آنان نیامد مگر آنکه او را ریشخند کردند (7)
فَأَهْلَکْنَا أَشَدَّ مِنْهُمْ بَطْشًا وَمَضَى مَثَلُ الْأَوَّلِینَ ﴿8﴾
آنگاه دست درازتر از آنان را نابود کردیم، و سرنوشت پیشینیان تکرار شد (8)
وَلَئِنْ سَأَلْتَهُمْ مَنْ خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ لَیَقُولُنَّ خَلَقَهُنَّ الْعَزِیزُ الْعَلِیمُ ﴿9﴾
و اگر از آنان پرسى که آسمانها و زمین را چه کسى آفریده است، بىشک گویند خداوند پیروزمند دانا آنها را آفریده است (9)
الَّذِی جَعَلَ لَکُمُ الْأَرْضَ مَهْدًا وَجَعَلَ لَکُمْ فِیهَا سُبُلًا لَعَلَّکُمْ تَهْتَدُونَ ﴿10﴾
همان کسى که زمین را آسایشگاه شما ساخت و در آن راه هایى پدید آورد باشد که راه یابید (10)
وَالَّذِی نَزَّلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً بِقَدَرٍ فَأَنْشَرْنَا بِهِ بَلْدَةً مَیْتًا کَذَلِکَ تُخْرَجُونَ﴿11﴾
و همان کسى که از آسمان آبى به اندازه فرو فرستاد، آنگاه بدان سرزمینى پژمرده را زنده ساختیم، [شما هم] بدینسان [از گورها] بیرون آورده شوید (11)
وَالَّذِی خَلَقَ الْأَزْوَاجَ کُلَّهَا وَجَعَلَ لَکُمْ مِنَ الْفُلْکِ وَالْأَنْعَامِ مَا تَرْکَبُونَ ﴿12﴾
و همان کسى که همه گونهها را آفرید و براى شما از کشتیها و چارپایان مرکوب ساخت (12)
لِتَسْتَوُوا عَلَى ظُهُورِهِ ثُمَّ تَذْکُرُوا نِعْمَةَ رَبِّکُمْ إِذَا اسْتَوَیْتُمْ عَلَیْهِ وَتَقُولُوا سُبْحَانَ الَّذِی سَخَّرَ لَنَا هَذَا وَمَا کُنَّا لَهُ مُقْرِنِینَ ﴿13﴾
که بر پشت آن برآیید و سپس نعمت پروردگارتان را آنگاه که بر آن بر آمدید، یاد کنید و بگویید پاکا کسى که این را رام ما ساخت و ما بر آن توانا نبودیم (13)
وَإِنَّا إِلَى رَبِّنَا لَمُنْقَلِبُونَ ﴿14﴾
و ما به [درگاه] پروردگارمان روى مى آوریم (14)
وَجَعَلُوا لَهُ مِنْ عِبَادِهِ جُزْءًا إِنَّ الْإِنْسَانَ لَکَفُورٌ مُبِینٌ ﴿15﴾
و براى او از بندگانش فرزندى قائل شدند، بىگمان انسان، ناسپاسى آشکار است (15)
أَمِ اتَّخَذَ مِمَّا یَخْلُقُ بَنَاتٍ وَأَصْفَاکُمْ بِالْبَنِینَ ﴿16﴾
آیا از آنچه آفریده است براى خود دختران را برگزیده است و شما را به داشتن پسران، برگزیده است؟ (16)
وَإِذَا بُشِّرَ أَحَدُهُمْ بِمَا ضَرَبَ لِلرَّحْمَنِ مَثَلًا ظَلَّ وَجْهُهُ مُسْوَدًّا وَهُوَ کَظِیمٌ﴿17﴾
و چون هر یک از آنان را به آنچه براى خداوند مثل مىزند [دختر]، خبر دهند، چهره اش سیاه شود و اندوه خود را فرو خورد (17)
أَوَمَنْ یُنَشَّأُ فِی الْحِلْیَةِ وَهُوَ فِی الْخِصَامِ غَیْرُ مُبِینٍ ﴿18﴾
آیا کسى که در زر و زیور پرورش یافته است [دختر] که در جدل هم ناتوان است [شایسته نسبت دادن به خداوند است؟] (18)
وَجَعَلُوا الْمَلَائِکَةَ الَّذِینَ هُمْ عِبَادُ الرَّحْمَنِ إِنَاثًا أَشَهِدُوا خَلْقَهُمْ سَتُکْتَبُ شَهَادَتُهُمْ وَیُسْأَلُونَ ﴿19﴾
و مدعى شدند که فرشتگان که خود بندگان خداوند رحماناند، مادینهاند، آیا آفرینش آنان را شاهد بوده اند؟ که [در این صورت] زودا که شهادت ایشان نوشته شود، و بازخواست شوند (19)
وَقَالُوا لَوْ شَاءَ الرَّحْمَنُ مَا عَبَدْنَاهُمْ مَا لَهُمْ بِذَلِکَ مِنْ عِلْمٍ إِنْ هُمْ إِلَّا یَخْرُصُونَ ﴿20﴾
و گویند اگر خداوند رحمان مىخواست ما آنان [فرشتگان] را نمىپرستیدیم، آنان را به این امر، علمى نیست، ایشان جز دروغ نمى بافند (20)
أَمْ آتَیْنَاهُمْ کِتَابًا مِنْ قَبْلِهِ فَهُمْ بِهِ مُسْتَمْسِکُونَ ﴿21﴾
یا شاید به آنان کتابى پیش از آن داده ایم که ایشان به آن متمسکاند؟ (21)
بَلْ قَالُوا إِنَّا وَجَدْنَا آبَاءَنَا عَلَى أُمَّةٍ وَإِنَّا عَلَى آثَارِهِمْ مُهْتَدُونَ ﴿22﴾
بلکه گویند ما پدرانمان را بر شیوه اى یافته ایم، و با پیروى از آنان رهیافته ایم (22)
وَکَذَلِکَ مَا أَرْسَلْنَا مِنْ قَبْلِکَ فِی قَرْیَةٍ مِنْ نَذِیرٍ إِلَّا قَالَ مُتْرَفُوهَا إِنَّا وَجَدْنَا آبَاءَنَا عَلَى أُمَّةٍ وَإِنَّا عَلَى آثَارِهِمْ مُقْتَدُونَ ﴿23﴾
و بدینسان پیش از تو در هیچ آبادى، هشداردهنده اى نفرستادیم مگر آنکه ناز پروردگانش گفتند ما پدرانمان را بر شیوه اى یافته ایم، و ما در پى آنان دنباله روانیم (23)
قَالَ أَوَلَوْ جِئْتُکُمْ بِأَهْدَى مِمَّا وَجَدْتُمْ عَلَیْهِ آبَاءَکُمْ قَالُوا إِنَّا بِمَا أُرْسِلْتُمْ بِهِ کَافِرُونَ ﴿24﴾
بگو حتى اگر براى شما راهنماتر از آنچه پدرانتان را پیرو آن یافتید، بیاورم؟ گفتند ما رسالت شما را منکریم (24)
فَانْتَقَمْنَا مِنْهُمْ فَانْظُرْ کَیْفَ کَانَ عَاقِبَةُ الْمُکَذِّبِینَ ﴿25﴾
آنگاه از ایشان داد ستاندیم، پس بنگر که سرانجام دروغ انگاران چه بوده است (25)
وَإِذْ قَالَ إِبْرَاهِیمُ لِأَبِیهِ وَقَوْمِهِ إِنَّنِی بَرَاءٌ مِمَّا تَعْبُدُونَ ﴿26﴾
و چنین بود که ابراهیم به پدرش و قومش گفت همانا من از آنچه مىپرستید برى و برکنارم (26)
إِلَّا الَّذِی فَطَرَنِی فَإِنَّهُ سَیَهْدِینِ ﴿27﴾
مگر از کسى که مرا آفریده است و همو مرا هدایت فرماید (27)
وَجَعَلَهَا کَلِمَةً بَاقِیَةً فِی عَقِبِهِ لَعَلَّهُمْ یَرْجِعُونَ ﴿28﴾
و آن [اندیشه توحید] را سخنى ماندگار در میان احفاد او قرار داد، باشد که به راه آیند (28)
بَلْ مَتَّعْتُ هَؤُلَاءِ وَآبَاءَهُمْ حَتَّى جَاءَهُمُ الْحَقُّ وَرَسُولٌ مُبِینٌ ﴿29﴾
آرى اینان و پدرانشان را بهره مند ساختهام تا آنکه [دین] حق و پیامبرى آشکار به نزد آنان آمد (29)
وَلَمَّا جَاءَهُمُ الْحَقُّ قَالُوا هَذَا سِحْرٌ وَإِنَّا بِهِ کَافِرُونَ ﴿30﴾
و چون [دین] حق به نزد آنان آمد، گفتند این جادوست و ما منکر آنیم (30)
وَقَالُوا لَوْلَا نُزِّلَ هَذَا الْقُرْآنُ عَلَى رَجُلٍ مِنَ الْقَرْیَتَیْنِ عَظِیمٍ ﴿31﴾
و گفتند چرا این قرآن بر مردى بزرگ از آن دو شهر [مکه و طائف] فرود نیامده است (31)
أَهُمْ یَقْسِمُونَ رَحْمَتَ رَبِّکَ نَحْنُ قَسَمْنَا بَیْنَهُمْ مَعِیشَتَهُمْ فِی الْحَیَاةِ الدُّنْیَا وَرَفَعْنَا بَعْضَهُمْ فَوْقَ بَعْضٍ دَرَجَاتٍ لِیَتَّخِذَ بَعْضُهُمْ بَعْضًا سُخْرِیًّا وَرَحْمَتُ رَبِّکَ خَیْرٌ مِمَّا یَجْمَعُونَ ﴿32﴾
آیا ایشان رحمت پروردگارت را تقسیم مىکنند [نه بلکه] ما زیست مایه شان را در زندگانى دنیا در میان آنان تقسیم مىکنیم، و بعضى از ایشان را بر بعضى دیگر به درجاتى برتر داشتیم تا بعضى از آنان بعضى دیگر را به بیگارى بگیرند، و رحمت پروردگارت بهتر است از آنچه گرد مى آورند (32)
وَلَوْلَا أَنْ یَکُونَ النَّاسُ أُمَّةً وَاحِدَةً لَجَعَلْنَا لِمَنْ یَکْفُرُ بِالرَّحْمَنِ لِبُیُوتِهِمْ سُقُفًا مِنْ فِضَّةٍ وَمَعَارِجَ عَلَیْهَا یَظْهَرُونَ ﴿33﴾
و اگر این نبود که [نمىخواستیم] مردم امت یگانه اى [در کفر] شوند، براى خانههاى کسانى که بر خداوند رحمان کفر مى ورزیدند، سقف هایى سیمین پدید مىآوردیم، و نیز نردبانهایى [از سیم] که بر آنها بالا روند (33)
وَلِبُیُوتِهِمْ أَبْوَابًا وَسُرُرًا عَلَیْهَا یَتَّکِئُونَ ﴿34﴾
و نیز براى خانه هایشان درهایى [از سیم] و تخت هایى [قرار مىدادیم] که بر آنها تکیه زنند (34)
وَزُخْرُفًا وَإِنْ کُلُّ ذَلِکَ لَمَّا مَتَاعُ الْحَیَاةِ الدُّنْیَا وَالْآخِرَةُ عِنْدَ رَبِّکَ لِلْمُتَّقِینَ ﴿35﴾
و زر و زیورهایى، و همه اینها کالاى زندگانى دنیاست، و آخرت در نزد پروردگارت از آن پرهیزگاران است (35)
وَمَنْ یَعْشُ عَنْ ذِکْرِ الرَّحْمَنِ نُقَیِّضْ لَهُ شَیْطَانًا فَهُوَ لَهُ قَرِینٌ ﴿36﴾
و هر کس از یاد خداى رحمان دل بگرداند، براى او شیطانى بگماریم که او همنشین اوست (36)
وَإِنَّهُمْ لَیَصُدُّونَهُمْ عَنِ السَّبِیلِ وَیَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ مُهْتَدُونَ ﴿37﴾
و آنان ایشان را از راه [راست] باز دارند، و گمان برند که خود رهیافته اند (37)
حَتَّى إِذَا جَاءَنَا قَالَ یَا لَیْتَ بَیْنِی وَبَیْنَکَ بُعْدَ الْمَشْرِقَیْنِ فَبِئْسَ الْقَرِینُ﴿38﴾
تا آنکه به نزد ما آید [و به آن شیطان] گوید کاش بین من و تو فاصله مشرق و مغرب بود، و چه بد همنشینى است (38)
وَلَنْ یَنْفَعَکُمُ الْیَوْمَ إِذْ ظَلَمْتُمْ أَنَّکُمْ فِی الْعَذَابِ مُشْتَرِکُونَ ﴿39﴾
و هرگز چون ستم [شرک]ورزیده اید، این روز [این امر] سودتان ندهد که در عذاب مشترکید (39)
أَفَأَنْتَ تُسْمِعُ الصُّمَّ أَوْ تَهْدِی الْعُمْیَ وَمَنْ کَانَ فِی ضَلَالٍ مُبِینٍ ﴿40﴾
آیا تو به ناشنوایان [پیام خود را] مىشنوانى، یا نابینایان و کسى را که در گمراهى آشکار است، هدایت مىکنى؟ (40)
فَإِمَّا نَذْهَبَنَّ بِکَ فَإِنَّا مِنْهُمْ مُنْتَقِمُونَ ﴿41﴾
پس اگر تو را [از دنیا] ببریم، در آن صورت از ایشان داد مىستانیم (41)
أَوْ نُرِیَنَّکَ الَّذِی وَعَدْنَاهُمْ فَإِنَّا عَلَیْهِمْ مُقْتَدِرُونَ ﴿42﴾
یا اگر به تو آنچه [از عذاب] به ایشان وعده داده ایم نشان دهیم، در هر صورت، بر ایشان تواناییم (42)
فَاسْتَمْسِکْ بِالَّذِی أُوحِیَ إِلَیْکَ إِنَّکَ عَلَى صِرَاطٍ مُسْتَقِیمٍ ﴿43﴾
به آنچه بر تو وحى شده است، تمسک کن [و بدان که] تو بر راه راست هستى (43)
وَإِنَّهُ لَذِکْرٌ لَکَ وَلِقَوْمِکَ وَسَوْفَ تُسْأَلُونَ ﴿44﴾
و آن یادآورى براى تو و قوم توست، و زودا که باز خواست شوید (44)
وَاسْأَلْ مَنْ أَرْسَلْنَا مِنْ قَبْلِکَ مِنْ رُسُلِنَا أَجَعَلْنَا مِنْ دُونِ الرَّحْمَنِ آلِهَةً یُعْبَدُونَ ﴿45﴾
و از [پیروان] پیامبران ما، کسانى که پیش از تو فرستاده ایم بپرس، که آیا به جاى خداوند رحمان، خدایانى را حکم کردهایم که پرستیده شوند؟ (45)
وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا مُوسَى بِآیَاتِنَا إِلَى فِرْعَوْنَ وَمَلَئِهِ فَقَالَ إِنِّی رَسُولُ رَبِّ الْعَالَمِینَ ﴿46﴾
و به راستى موسى را همراه با پدیدههاى شگرفمان به سوى فرعون و بزرگان قومش فرستادیم، آنگاه گفت من پیامبر پروردگار جهانیانیم (46)
فَلَمَّا جَاءَهُمْ بِآیَاتِنَا إِذَا هُمْ مِنْهَا یَضْحَکُونَ ﴿47﴾
چون پدیده هاى شگرف ما را براى آنان آورد، آنگاه بود که به آنها مىخندیدند (47)
وَمَا نُرِیهِمْ مِنْ آیَةٍ إِلَّا هِیَ أَکْبَرُ مِنْ أُخْتِهَا وَأَخَذْنَاهُمْ بِالْعَذَابِ لَعَلَّهُمْ یَرْجِعُونَ ﴿48﴾
و هیچ پدیده شگرفى به آنان ننمایاندیم مگر آنکه از همانندش بزرگتر بود، و ایشان را با عذاب فرو گرفتیم باشد که به راه آیند (48)
وَقَالُوا یَا أَیُّهَ السَّاحِرُ ادْعُ لَنَا رَبَّکَ بِمَا عَهِدَ عِنْدَکَ إِنَّنَا لَمُهْتَدُونَ﴿49﴾
و گفتند اى ساحر [ارجمند] براى ما به درگاه پروردگارت -با عهدى که با تو دارد دعا کن که ما هم رهیافته ایم (49)
فَلَمَّا کَشَفْنَا عَنْهُمُ الْعَذَابَ إِذَا هُمْ یَنْکُثُونَ ﴿50﴾
و چون عذاب را از آنان بر طرف ساختیم، آنگاه بود که پیمان شکنى کردند (50)
وَنَادَى فِرْعَوْنُ فِی قَوْمِهِ قَالَ یَا قَوْمِ أَلَیْسَ لِی مُلْکُ مِصْرَ وَهَذِهِ الْأَنْهَارُ تَجْرِی مِنْ تَحْتِی أَفَلَا تُبْصِرُونَ ﴿51﴾
و فرعون در میان قومش [چنین] آواز در داد که اى قوم من آیا فرمانروایى مصر از آن من نیست و آیا این رودها از زیر [کوشک] من روان نیست، آیا نمىنگرید؟ (51)
أَمْ أَنَا خَیْرٌ مِنْ هَذَا الَّذِی هُوَ مَهِینٌ وَلَا یَکَادُ یُبِینُ ﴿52﴾
بلکه من بهترم از این کسى که بىمقدار است، و نزدیک نیست که سخن واضح بگوید (52)
فَلَوْلَا أُلْقِیَ عَلَیْهِ أَسْوِرَةٌ مِنْ ذَهَبٍ أَوْ جَاءَ مَعَهُ الْمَلَائِکَةُ مُقْتَرِنِینَ﴿53﴾
پس چرا دستبندهایى زرین براى او نازل نشده، یا چرا با او فرشتگانى نیامده اند که همراهى کنند؟ (53)
فَاسْتَخَفَّ قَوْمَهُ فَأَطَاعُوهُ إِنَّهُمْ کَانُوا قَوْمًا فَاسِقِینَ ﴿54﴾
پس قومش را از راه به در برد، آنگاه از او پیروى کردند که ایشان [در برابر خداوند] قومى نافرمان بودند (54)
فَلَمَّا آسَفُونَا انْتَقَمْنَا مِنْهُمْ فَأَغْرَقْنَاهُمْ أَجْمَعِینَ ﴿55﴾
و چون ما را به خشم آوردند، از ایشان انتقام گرفتیم، و همگیشان را غرقه ساختیم (55)
فَجَعَلْنَاهُمْ سَلَفًا وَمَثَلًا لِلْآخِرِینَ ﴿56﴾
و آنان را پیشینه و مایه عبرت واپسینان گرداندیم (56)
وَلَمَّا ضُرِبَ ابْنُ مَرْیَمَ مَثَلًا إِذَا قَوْمُکَ مِنْهُ یَصِدُّونَ ﴿57﴾
و چون [آفرینش] پسر مریم مثل زده شد، آنگاه قوم تو از آن بانگ [به ریشخند] برداشتند (57)
وَقَالُوا أَآلِهَتُنَا خَیْرٌ أَمْ هُوَ مَا ضَرَبُوهُ لَکَ إِلَّا جَدَلًا بَلْ هُمْ قَوْمٌ خَصِمُونَ﴿58﴾
و گفتند آیا خدایان ما بهترند یا او؟ و این مثل را براى تو نزدند مگر از راه جدل، آرى که قومى ستیزه جو هستند (58)
إِنْ هُوَ إِلَّا عَبْدٌ أَنْعَمْنَا عَلَیْهِ وَجَعَلْنَاهُ مَثَلًا لِبَنِی إِسْرَائِیلَ ﴿59﴾
او جز بندهاى نیست که بر او نعمتها ارزانى داشته ایم، و او را براى بنى اسرائیل مایه عبرت ساخته ایم (59)
وَلَوْ نَشَاءُ لَجَعَلْنَا مِنْکُمْ مَلَائِکَةً فِی الْأَرْضِ یَخْلُفُونَ ﴿60﴾
و اگر مىخواستیم به جاى شما فرشتگانى در روى زمین پدید مى آوردیم که جانشین شوند (60)
وَإِنَّهُ لَعِلْمٌ لِلسَّاعَةِ فَلَا تَمْتَرُنَّ بِهَا وَاتَّبِعُونِ هَذَا صِرَاطٌ مُسْتَقِیمٌ﴿61﴾
و همانا او [عیسى یا قرآن] نشانه قیامت است، پس هرگز در آن شک نداشته باشید، و از من پیروى کنید، این راهى راست است (61)
وَلَا یَصُدَّنَّکُمُ الشَّیْطَانُ إِنَّهُ لَکُمْ عَدُوٌّ مُبِینٌ ﴿62﴾
و شیطان راه شما را نزند، که او دشمن آشکار شماست (62)
وَلَمَّا جَاءَ عِیسَى بِالْبَیِّنَاتِ قَالَ قَدْ جِئْتُکُمْ بِالْحِکْمَةِ وَلِأُبَیِّنَ لَکُمْ بَعْضَ الَّذِی تَخْتَلِفُونَ فِیهِ فَاتَّقُوا اللَّهَ وَأَطِیعُونِ ﴿63﴾
و چون عیسى پدیده هاى شگرف را آورد، گفت به راستى براى شما حکمت آورده ام، و براى شما بعضى از امورى را که در آن اختلاف نظر دارید روشن مى سازم، پس از خداوند پروا و از من پیروى کنید (63)
إِنَّ اللَّهَ هُوَ رَبِّی وَرَبُّکُمْ فَاعْبُدُوهُ هَذَا صِرَاطٌ مُسْتَقِیمٌ ﴿64﴾
بىگمان خداوند پروردگار من است و پروردگار شماست، او را بپرستید که راه راست همین است (64)
فَاخْتَلَفَ الْأَحْزَابُ مِنْ بَیْنِهِمْ فَوَیْلٌ لِلَّذِینَ ظَلَمُوا مِنْ عَذَابِ یَوْمٍ أَلِیمٍ﴿65﴾
ولى گروه مشرکان در میان خود به اختلاف سخن گفتند، پس واى بر ستمگران [مشرک] از عذاب روزى سهمگین (65)
هَلْ یَنْظُرُونَ إِلَّا السَّاعَةَ أَنْ تَأْتِیَهُمْ بَغْتَةً وَهُمْ لَا یَشْعُرُونَ ﴿66﴾
انتظار ندارند مگر قیامت را که به ناگهان به سراغشان آید و ایشان ناآگاه باشند (66)
الْأَخِلَّاءُ یَوْمَئِذٍ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ عَدُوٌّ إِلَّا الْمُتَّقِینَ ﴿67﴾
دوستان در چنین روزى، بعضى دشمن بعض دیگر باشند، مگر پرهیزگاران (67)
یَا عِبَادِ لَا خَوْفٌ عَلَیْکُمُ الْیَوْمَ وَلَا أَنْتُمْ تَحْزَنُونَ ﴿68﴾
اى بندگانم امروز نه بیمى بر شماست و نه اندوهگین شوید (68)
الَّذِینَ آمَنُوا بِآیَاتِنَا وَکَانُوا مُسْلِمِینَ ﴿69﴾
کسانى که به آیات ما ایمان آورده اند و مسلمان هستند (69)
ادْخُلُوا الْجَنَّةَ أَنْتُمْ وَأَزْوَاجُکُمْ تُحْبَرُونَ ﴿70﴾
شما و همسرانتان شادمانه به بهشت درآیید (70)
یُطَافُ عَلَیْهِمْ بِصِحَافٍ مِنْ ذَهَبٍ وَأَکْوَابٍ وَفِیهَا مَا تَشْتَهِیهِ الْأَنْفُسُ وَتَلَذُّ الْأَعْیُنُ وَأَنْتُمْ فِیهَا خَالِدُونَ ﴿71﴾
برگرد آنان سینىه اى زرین و کوزه ها را به گردش درآورند و در آنجا هر چه دلها خواهد و دیدگان بپسندد، هست و شما در آنجا جاودانه هستید (71)
وَتِلْکَ الْجَنَّةُ الَّتِی أُورِثْتُمُوهَا بِمَا کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ ﴿72﴾
و این بهشتى است که به خاطر کار و کردارتان به شما رسیده است (72)
لَکُمْ فِیهَا فَاکِهَةٌ کَثِیرَةٌ مِنْهَا تَأْکُلُونَ ﴿73﴾
براى شما در آنجا میوه هاى بسیار هست که از آنها مىخورید (73)
إِنَّ الْمُجْرِمِینَ فِی عَذَابِ جَهَنَّمَ خَالِدُونَ ﴿74﴾
بىگمان گناهکاران در عذاب دوزخ جاویدانند (74)
لَا یُفَتَّرُ عَنْهُمْ وَهُمْ فِیهِ مُبْلِسُونَ ﴿75﴾
[عذاب] از ایشان کاهش نیابد و آنان در آن حال دلسردند (75)
وَمَا ظَلَمْنَاهُمْ وَلَکِنْ کَانُوا هُمُ الظَّالِمِینَ ﴿76﴾
و ما در حق ایشان ستم نکردیم، بلکه خود [در حق خویش] ستمکار بودند (76)
وَنَادَوْا یَا مَالِکُ لِیَقْضِ عَلَیْنَا رَبُّکَ قَالَ إِنَّکُمْ مَاکِثُونَ ﴿77﴾
و ندا در دهنداى "مالک" کاش پروردگارت کار ما را یکسره کند، گوید شما ماندگارید (77)
لَقَدْ جِئْنَاکُمْ بِالْحَقِّ وَلَکِنَّ أَکْثَرَکُمْ لِلْحَقِّ کَارِهُونَ ﴿78﴾
به راستى که براى شما [دین و سخن] حق را آورده ایم، ولى بیشترینه شما ناخواهان حق هستید (78)
أَمْ أَبْرَمُوا أَمْرًا فَإِنَّا مُبْرِمُونَ ﴿79﴾
یا در کار خود عزم و جزم داشتند، ما نیز جازم هستیم (79)
أَمْ یَحْسَبُونَ أَنَّا لَا نَسْمَعُ سِرَّهُمْ وَنَجْوَاهُمْ بَلَى وَرُسُلُنَا لَدَیْهِمْ یَکْتُبُونَ﴿80﴾
یا شاید گمان کنند که ما راز و رازگویىشان را نمىشنویم؟ آرى مىشنویم، و فرشتگان ما نزد ایشان [کار و کردارشان را] مىنویسند (80)
قُلْ إِنْ کَانَ لِلرَّحْمَنِ وَلَدٌ فَأَنَا أَوَّلُ الْعَابِدِینَ ﴿81﴾
بگو اگر براى خداى رحمان فرزندى بود، من خود نخستین پرستنده بودم (81)
سُبْحَانَ رَبِّ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ رَبِّ الْعَرْشِ عَمَّا یَصِفُونَ ﴿82﴾
منزه و فراتر است پروردگار آسمانها و زمین صاحب عرش، از آنچه مىگویند (82)
فَذَرْهُمْ یَخُوضُوا وَیَلْعَبُوا حَتَّى یُلَاقُوا یَوْمَهُمُ الَّذِی یُوعَدُونَ ﴿83﴾
پس بگذارشان تا ژاژخایى و بازیگوشى کنند تا به دیدار آن روزشان که وعده اش را به ایشان داده اند، برسند (83)
وَهُوَ الَّذِی فِی السَّمَاءِ إِلَهٌ وَفِی الْأَرْضِ إِلَهٌ وَهُوَ الْحَکِیمُ الْعَلِیمُ ﴿84﴾
و او کسى است که هم در آسمان خداست و هم در زمین خداست، و او فرزانه داناست (84)
وَتَبَارَکَ الَّذِی لَهُ مُلْکُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَمَا بَیْنَهُمَا وَعِنْدَهُ عِلْمُ السَّاعَةِ وَإِلَیْهِ تُرْجَعُونَ ﴿85﴾
و بزرگا کسى که فرمانروایى آسمانها و زمین و آنچه در میان آنهاست از آن اوست و آگاهى از قیامت با اوست و به نزد او باز گردانده مىشوید (85)
وَلَا یَمْلِکُ الَّذِینَ یَدْعُونَ مِنْ دُونِهِ الشَّفَاعَةَ إِلَّا مَنْ شَهِدَ بِالْحَقِّ وَهُمْ یَعْلَمُونَ ﴿86﴾
و کسانى که [کافران] به جاى او [خداوند] به پرستش مىخوانند، داراى شفاعت نیستند، مگر [براى] آن کسى که شاهد و ناظر حق باشد و ایشان مىدانند (86)
وَلَئِنْ سَأَلْتَهُمْ مَنْ خَلَقَهُمْ لَیَقُولُنَّ اللَّهُ فَأَنَّى یُؤْفَکُونَ ﴿87﴾
و اگر از ایشان بپرسى چه کسى ایشان را آفریده است، بى شک خواهند گفت خداوند، پس چگونه بیراهه مىروند؟ (87)
وَقِیلِهِ یَا رَبِّ إِنَّ هَؤُلَاءِ قَوْمٌ لَا یُؤْمِنُونَ ﴿88﴾
و سوگند به سخن او [محمد] که یارب گوید، اینان قومى هستند که ایمان نمى آورند (88)
فَاصْفَحْ عَنْهُمْ وَقُلْ سَلَامٌ فَسَوْفَ یَعْلَمُونَ ﴿89﴾
از ایشان درگذر و بگو سلام، زودا که بدانند (89)
دخان
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
به نام خداوند رحمتگر مهربان
حم ﴿1﴾
حم [حا میم] (1)
وَالْکِتَابِ الْمُبِینِ ﴿2﴾
سوگند به کتاب روشنگر (2)
إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ فِی لَیْلَةٍ مُبَارَکَةٍ إِنَّا کُنَّا مُنْذِرِینَ ﴿3﴾
که ما آن را در شبى فرخنده فرو فرستاده ایم که ما هشدار دهنده ایم (3)
فِیهَا یُفْرَقُ کُلُّ أَمْرٍ حَکِیمٍ ﴿4﴾
در آن [شب] هر کار استوارى فیصله یابد (4)
أَمْرًا مِنْ عِنْدِنَا إِنَّا کُنَّا مُرْسِلِینَ ﴿5﴾
که فرمانى از سوى ماست، که ما فرستنده ایم (5)
رَحْمَةً مِنْ رَبِّکَ إِنَّهُ هُوَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ ﴿6﴾
رحمتى است از سوى پروردگارت، که او شنواى داناست (6)
رَبِّ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَمَا بَیْنَهُمَا إِنْ کُنْتُمْ مُوقِنِینَ ﴿7﴾
پروردگار آسمانها و زمین و آنچه در میان آنهاست، اگر اهل ایقان باشید (7)
لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ یُحْیِی وَیُمِیتُ رَبُّکُمْ وَرَبُّ آبَائِکُمُ الْأَوَّلِینَ ﴿8﴾
خدایى جز او نیست که زندگى مىبخشد و مى میراند، پروردگار شما و پروردگار پدران پیشین شما (8)
بَلْ هُمْ فِی شَکٍّ یَلْعَبُونَ ﴿9﴾
آرى آنان به شک و شبهه خویش سرگرمند (9)
فَارْتَقِبْ یَوْمَ تَأْتِی السَّمَاءُ بِدُخَانٍ مُبِینٍ ﴿10﴾
پس چشم بدار روزى را که آسمان دودى آشکار برآورد (10)
یَغْشَى النَّاسَ هَذَا عَذَابٌ أَلِیمٌ ﴿11﴾
که مردم را فراگیرد، این عذابى دردناک است (11)
رَبَّنَا اکْشِفْ عَنَّا الْعَذَابَ إِنَّا مُؤْمِنُونَ ﴿12﴾
[گویند] پروردگارا این بلا را از ما بگردان، که ما [اینک] مؤمن هستیم (12)
أَنَّى لَهُمُ الذِّکْرَى وَقَدْ جَاءَهُمْ رَسُولٌ مُبِینٌ ﴿13﴾
[اما] چگونه پند گیرند، و به راستى که پیامبرى آشکار به نزد آنان آمده بود (13)
ثُمَّ تَوَلَّوْا عَنْهُ وَقَالُوا مُعَلَّمٌ مَجْنُونٌ ﴿14﴾
سپس از او رویگردان شدند، و گفتند [او] تعلیم گرفته اى دیوانه است (14)
إِنَّا کَاشِفُو الْعَذَابِ قَلِیلًا إِنَّکُمْ عَائِدُونَ ﴿15﴾
[گفتیم] ما برگرداننده بلا به اندک مایه اى هستیم، [و مىدانیم] که شما باز گردنده اید (15)
یَوْمَ نَبْطِشُ الْبَطْشَةَ الْکُبْرَى إِنَّا مُنْتَقِمُونَ ﴿16﴾
روزى که گیر و دارى سخت و سترگ آغاز کنیم، [آنگاه] ما دادستانیم (16)
وَلَقَدْ فَتَنَّا قَبْلَهُمْ قَوْمَ فِرْعَوْنَ وَجَاءَهُمْ رَسُولٌ کَرِیمٌ ﴿17﴾
و به راستى که پیش از آنان قوم فرعون را آزمودیم، و پیامبرى گرامى به نزد آنان آمد (17)
أَنْ أَدُّوا إِلَیَّ عِبَادَ اللَّهِ إِنِّی لَکُمْ رَسُولٌ أَمِینٌ ﴿18﴾
[و با ایشان گفت] که بندگان خدا را به من بسپارید، که من پیامبرى امین براى شما هستم (18)
وَأَنْ لَا تَعْلُوا عَلَى اللَّهِ إِنِّی آتِیکُمْ بِسُلْطَانٍ مُبِینٍ ﴿19﴾
و اینکه در برابر خداوند بزرگى نجویید، که من آورنده برهانى آشکار براى شما هستم (19)
وَإِنِّی عُذْتُ بِرَبِّی وَرَبِّکُمْ أَنْ تَرْجُمُونِ ﴿20﴾
و من از شر اینکه سنگسارم کنید به پروردگار خود و پروردگار شما پناه مىبرم (20)
وَإِنْ لَمْ تُؤْمِنُوا لِی فَاعْتَزِلُونِ ﴿21﴾
و اگر سخن مرا باور ندارید، پس از من کناره بگیرید (21)
فَدَعَا رَبَّهُ أَنَّ هَؤُلَاءِ قَوْمٌ مُجْرِمُونَ ﴿22﴾
آنگاه به درگاه پروردگارش ندا در داد که اینان قومى گنهکارند (22)
فَأَسْرِ بِعِبَادِی لَیْلًا إِنَّکُمْ مُتَّبَعُونَ ﴿23﴾
[پاسخ آمد که] پس بندگانم را شبانه روانه کن، [و بدانید که] شما تعقیب مىشوید (23)
وَاتْرُکِ الْبَحْرَ رَهْوًا إِنَّهُمْ جُنْدٌ مُغْرَقُونَ ﴿24﴾
و دریا را آرمیده [به حال خود] بگذار و بگذر، آنان [فرعونیان] سپاهى غرق شدنىاند (24)
کَمْ تَرَکُوا مِنْ جَنَّاتٍ وَعُیُونٍ ﴿25﴾
چه بسیار باغها و چشمهساران از خود باقى گذارند (25)
وَزُرُوعٍ وَمَقَامٍ کَرِیمٍ ﴿26﴾
و [نیز] کشتزارها و خانه هاى نیکو (26)
وَنَعْمَةٍ کَانُوا فِیهَا فَاکِهِینَ ﴿27﴾
و نعمتى که در آن خوش و خرم بودند (27)
کَذَلِکَ وَأَوْرَثْنَاهَا قَوْمًا آخَرِینَ ﴿28﴾
این چنین بود که آنها را به قومى دیگر به میراث دادیم (28)
فَمَا بَکَتْ عَلَیْهِمُ السَّمَاءُ وَالْأَرْضُ وَمَا کَانُوا مُنْظَرِینَ ﴿29﴾
و آسمان و زمین بر آنان نگریست، و به آنان مهلتى داده نشد (29)
وَلَقَدْ نَجَّیْنَا بَنِی إِسْرَائِیلَ مِنَ الْعَذَابِ الْمُهِینِ ﴿30﴾
و به راستى که بنى اسرائیل را از عذاب خوارکننده رهانیدیم (30)
مِنْ فِرْعَوْنَ إِنَّهُ کَانَ عَالِیًا مِنَ الْمُسْرِفِینَ ﴿31﴾
از [شر] فرعون که بزرگى طلبى از تجاوزکاران بود (31)
وَلَقَدِ اخْتَرْنَاهُمْ عَلَى عِلْمٍ عَلَى الْعَالَمِینَ ﴿32﴾
و به راستى که ایشان [بنى اسرائیل] را آگاهانه بر جهانیان [هم زمانشان] برگزیدیم (32)
وَآتَیْنَاهُمْ مِنَ الْآیَاتِ مَا فِیهِ بَلَاءٌ مُبِینٌ ﴿33﴾
و به ایشان از پدیده هاى شگرف خویش، آنچه در آن آزمون آشکارى بود بخشیدیم (33)
إِنَّ هَؤُلَاءِ لَیَقُولُونَ ﴿34﴾
[و مىدانستیم که] اینان خواهند گفت (34)
إِنْ هِیَ إِلَّا مَوْتَتُنَا الْأُولَى وَمَا نَحْنُ بِمُنْشَرِینَ ﴿35﴾
این جز مرگ نخستین [و آخرین] ما نیست، و ما برانگیخته نخواهیم بود (35)
فَأْتُوا بِآبَائِنَا إِنْ کُنْتُمْ صَادِقِینَ ﴿36﴾
اگر راست مىگویید [و حقیقت غیر از این است] پدرانمان را باز آورید (36)
أَهُمْ خَیْرٌ أَمْ قَوْمُ تُبَّعٍ وَالَّذِینَ مِنْ قَبْلِهِمْ أَهْلَکْنَاهُمْ إِنَّهُمْ کَانُوا مُجْرِمِینَ﴿37﴾
آیا ایشان بهتر بودند یا قوم تبع، و پیشینیان آنان که نابودشان کردیم، چرا که گناهکار بودند (37)
وَمَا خَلَقْنَا السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَمَا بَیْنَهُمَا لَاعِبِینَ ﴿38﴾
و آسمانها و زمین را و آنچه در میان آنهاست، به بازیچه نیافریده ایم (38)
مَا خَلَقْنَاهُمَا إِلَّا بِالْحَقِّ وَلَکِنَّ أَکْثَرَهُمْ لَا یَعْلَمُونَ ﴿39﴾
آنها را جز به حق نیافریدهایم ولى بیشترینه آنان نمىدانند (39)
إِنَّ یَوْمَ الْفَصْلِ مِیقَاتُهُمْ أَجْمَعِینَ ﴿40﴾
بىگمان روز داورى، موعد همگى آنان است (40)
یَوْمَ لَا یُغْنِی مَوْلًى عَنْ مَوْلًى شَیْئًا وَلَا هُمْ یُنْصَرُونَ ﴿41﴾
روزى که هیچ دوستى از هیچ دوستى دفاع نکند و نیز ایشان یارى نیابند (41)
إِلَّا مَنْ رَحِمَ اللَّهُ إِنَّهُ هُوَ الْعَزِیزُ الرَّحِیمُ ﴿42﴾
مگر کسى که خداوند بر او رحمت آورده باشد، که او پیروزمند مهربان است (42)
إِنَّ شَجَرَتَ الزَّقُّومِ ﴿43﴾
همانا درخت زقوم (43)
طَعَامُ الْأَثِیمِ ﴿44﴾
خوراک گناهکار[ان] است (44)
کَالْمُهْلِ یَغْلِی فِی الْبُطُونِ ﴿45﴾
که مانند فلز گداخته در شکم ها مى جوشد (45)
کَغَلْیِ الْحَمِیمِ ﴿46﴾
مانند جوشیدن آب گرم (46)
خُذُوهُ فَاعْتِلُوهُ إِلَى سَوَاءِ الْجَحِیمِ ﴿47﴾
[درباره هر گناهکار گوییم] او را بگیرید و به میانه دوزخش بکشید (47)
ثُمَّ صُبُّوا فَوْقَ رَأْسِهِ مِنْ عَذَابِ الْحَمِیمِ ﴿48﴾
سپس بر فراز سرش از عذاب آب گرم فرو ریزید (48)
ذُقْ إِنَّکَ أَنْتَ الْعَزِیزُ الْکَرِیمُ ﴿49﴾
[و بگوییدش] بچش که تو [به خیال خودت] گرانقدر گرامى هستى (49)
إِنَّ هَذَا مَا کُنْتُمْ بِهِ تَمْتَرُونَ ﴿50﴾
این همان است که به آن شک داشتید (50)
إِنَّ الْمُتَّقِینَ فِی مَقَامٍ أَمِینٍ ﴿51﴾
بىگمان پرهیزگاران در مقامى امن هستند (51)
فِی جَنَّاتٍ وَعُیُونٍ ﴿52﴾
در میان باغها و چشمه ساران (52)
یَلْبَسُونَ مِنْ سُنْدُسٍ وَإِسْتَبْرَقٍ مُتَقَابِلِینَ ﴿53﴾
جامه هایى از ابریشم نازک و ابریشم ستبر در بر کرده، رو به روى یکدیگرند (53)
کَذَلِکَ وَزَوَّجْنَاهُمْ بِحُورٍ عِینٍ ﴿54﴾
آرى چنین است، و آنان را با حوریان درشت چشم همسر مى گردانیم (54)
یَدْعُونَ فِیهَا بِکُلِّ فَاکِهَةٍ آمِنِینَ ﴿55﴾
در آنجا هر میوهاى که خواهند در کمال آرامش طلب کنند (55)
لَا یَذُوقُونَ فِیهَا الْمَوْتَ إِلَّا الْمَوْتَةَ الْأُولَى وَوَقَاهُمْ عَذَابَ الْجَحِیمِ﴿56﴾
در آنجا [طعم] هیچ مرگى جز مرگ نخستین نچشند، و [خداوند] ایشان را از عذاب دوزخ در امان دارد (56)
فَضْلًا مِنْ رَبِّکَ ذَلِکَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِیمُ ﴿57﴾
این بخششى از سوى پروردگار توست، این همان رستگارى بزرگ است (57)
فَإِنَّمَا یَسَّرْنَاهُ بِلِسَانِکَ لَعَلَّهُمْ یَتَذَکَّرُونَ ﴿58﴾
جز این نیست که آن را به زبان تو به آسانى روان ساخته ایم، باشد که پند گیرند (58)
فَارْتَقِبْ إِنَّهُمْ مُرْتَقِبُونَ ﴿59﴾
منتظر باش که آنان نیز منتظرند (59)
جاثیه
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
به نام خداوند رحمتگر مهربان
حم ﴿1﴾
حم [حا میم] (1)
تَنْزِیلُ الْکِتَابِ مِنَ اللَّهِ الْعَزِیزِ الْحَکِیمِ ﴿2﴾
کتابى است فرو فرستاده از سوى خداوند پیروزمند فرزانه (2)
إِنَّ فِی السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ لَآیَاتٍ لِلْمُؤْمِنِینَ ﴿3﴾
بىگمان در آسمانها و زمین مایههاى عبرتى براى مؤمنان هست (3)
وَفِی خَلْقِکُمْ وَمَا یَبُثُّ مِنْ دَابَّةٍ آیَاتٌ لِقَوْمٍ یُوقِنُونَ ﴿4﴾
نیز در آفرینشتان و جانورانى که [در زمین] مى پراکند، براى اهل یقین مایه هاى عبرت است (4)
وَاخْتِلَافِ اللَّیْلِ وَالنَّهَارِ وَمَا أَنْزَلَ اللَّهُ مِنَ السَّمَاءِ مِنْ رِزْقٍ فَأَحْیَا بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا وَتَصْرِیفِ الرِّیَاحِ آیَاتٌ لِقَوْمٍ یَعْقِلُونَ ﴿5﴾
و در پى یکدیگر آمدن شب و روز، و هر روزىاى [باران] که خداوند از آسمان فرو فرستاده است، و زمین را پس از پژمردنش بدان زنده داشته است، و در گردش بادها مایه هاى عبرتى براى خردمندان هست (5)
تِلْکَ آیَاتُ اللَّهِ نَتْلُوهَا عَلَیْکَ بِالْحَقِّ فَبِأَیِّ حَدِیثٍ بَعْدَ اللَّهِ وَآیَاتِهِ یُؤْمِنُونَ ﴿6﴾
این آیات الهى است که به حق بر تو مىخوانیم پس به کدامین حدیث بعد از خداوند و آیات او ایمان مى آورند؟ (6)
وَیْلٌ لِکُلِّ أَفَّاکٍ أَثِیمٍ ﴿7﴾
واى بر هر دروغزن گناهکارى (7)
یَسْمَعُ آیَاتِ اللَّهِ تُتْلَى عَلَیْهِ ثُمَّ یُصِرُّ مُسْتَکْبِرًا کَأَنْ لَمْ یَسْمَعْهَا فَبَشِّرْهُ بِعَذَابٍ أَلِیمٍ ﴿8﴾
که آیات الهى را که بر او خوانده مىشود، مىشنود، سپس متکبرانه در شیوه خود سماجت مىورزد، گویى آنها را نشنیده است، پس او را از عذاب دردناک خبر ده (8)
وَإِذَا عَلِمَ مِنْ آیَاتِنَا شَیْئًا اتَّخَذَهَا هُزُوًا أُولَئِکَ لَهُمْ عَذَابٌ مُهِینٌ ﴿9﴾
و چون از چیزى از آیات ما آگاه شود، آن را به ریشخند مىگیرد، اینانند که برایشان عذاب خوارکننده است (9)
مِنْ وَرَائِهِمْ جَهَنَّمُ وَلَا یُغْنِی عَنْهُمْ مَا کَسَبُوا شَیْئًا وَلَا مَا اتَّخَذُوا مِنْ دُونِ اللَّهِ أَوْلِیَاءَ وَلَهُمْ عَذَابٌ عَظِیمٌ ﴿10﴾
دوزخ پیشاپیش ایشان است، و آنچه به دست آورده اند هیچ به کار ایشان نیاید، همچنین دوستانى که به جاى خداوند گرفته اند، و عذابى سهمگین در پیش دارند (10)
هَذَا هُدًى وَالَّذِینَ کَفَرُوا بِآیَاتِ رَبِّهِمْ لَهُمْ عَذَابٌ مِنْ رِجْزٍ أَلِیمٌ﴿11﴾
این رهنمودى است و کسانى که به آیات پروردگارشان انکار ورزیده اند، عذابى از عقوبتى دردناک دارند (11)
اللَّهُ الَّذِی سَخَّرَ لَکُمُ الْبَحْرَ لِتَجْرِیَ الْفُلْکُ فِیهِ بِأَمْرِهِ وَلِتَبْتَغُوا مِنْ فَضْلِهِ وَلَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ ﴿12﴾
خداوند کسى است که دریا را براى شما رام کرد تا کشتیها در آن به فرمان او [براى شما] روان شود، تا از نعمت او روزى خود بجویید و باشد که سپاس بگزارید (12)
وَسَخَّرَ لَکُمْ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَمَا فِی الْأَرْضِ جَمِیعًا مِنْهُ إِنَّ فِی ذَلِکَ لَآیَاتٍ لِقَوْمٍ یَتَفَکَّرُونَ ﴿13﴾
و آنچه در آسمانها و آنچه در زمین است همه از اوست و آنها را براى شما رام کرد، بىگمان در این مایه هاى عبرتى براى اندیشه وران هست (13)
قُلْ لِلَّذِینَ آمَنُوا یَغْفِرُوا لِلَّذِینَ لَا یَرْجُونَ أَیَّامَ اللَّهِ لِیَجْزِیَ قَوْمًا بِمَا کَانُوا یَکْسِبُونَ ﴿14﴾
به کسانى که ایمان آورده اند بگو از کسانى که از ایام الله بیمى ندارند درگذرند، تا خداوند هر قومى را به حسب کار و کردارشان جزا دهد (14)
مَنْ عَمِلَ صَالِحًا فَلِنَفْسِهِ وَمَنْ أَسَاءَ فَعَلَیْهَا ثُمَّ إِلَى رَبِّکُمْ تُرْجَعُونَ﴿15﴾
هر کس که کارى شایسته پیشه کند به سود خود اوست، و هر کس کارى بد در پیش گیرد، به زیان خود اوست، سپس به سوى پروردگارتان بازگردانده شوید (15)
وَلَقَدْ آتَیْنَا بَنِی إِسْرَائِیلَ الْکِتَابَ وَالْحُکْمَ وَالنُّبُوَّةَ وَرَزَقْنَاهُمْ مِنَ الطَّیِّبَاتِ وَفَضَّلْنَاهُمْ عَلَى الْعَالَمِینَ ﴿16﴾
و به راستى که به بن ىاسرائیل کتاب آسمانى و فرمانروایى و پیامبرى بخشیدیم، و از پاکیزه ها روزیشان دادیم، و ایشان را بر جهانیان [هم زمانشان] برترى بخشیدیم (16)
وَآتَیْنَاهُمْ بَیِّنَاتٍ مِنَ الْأَمْرِ فَمَا اخْتَلَفُوا إِلَّا مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَهُمُ الْعِلْمُ بَغْیًا بَیْنَهُمْ إِنَّ رَبَّکَ یَقْضِی بَیْنَهُمْ یَوْمَ الْقِیَامَةِ فِیمَا کَانُوا فِیهِ یَخْتَلِفُونَ﴿17﴾
و از کار [دین] روشنگریها به ایشان دادیم، و اختلاف پیشه نکردند، مگر پس از آنکه علم [وحى] بر ایشان نازل شد، آن هم از روى رشک و رقابتى که در میان خود داشتند، بىگمان پروردگارت در روز قیامت در میان آنان در آنچه اختلاف داشتند، داورى خواهد کرد (17)
ثُمَّ جَعَلْنَاکَ عَلَى شَرِیعَةٍ مِنَ الْأَمْرِ فَاتَّبِعْهَا وَلَا تَتَّبِعْ أَهْوَاءَ الَّذِینَ لَا یَعْلَمُونَ ﴿18﴾
سپس تو را برخوردار از آبشخورى از امر [دین] ساختیم، پس از آن پیروى کن و از هوى و هوس نادانان پیروى مکن (18)
إِنَّهُمْ لَنْ یُغْنُوا عَنْکَ مِنَ اللَّهِ شَیْئًا وَإِنَّ الظَّالِمِینَ بَعْضُهُمْ أَوْلِیَاءُ بَعْضٍ وَاللَّهُ وَلِیُّ الْمُتَّقِینَ ﴿19﴾
که ایشان در برابر [عذاب] خداوند، چیزى را از تو باز ندارند، و بىگمان بعضى از ستمکاران [مشرک] سرور بعضى دیگرند، و خداوند سرور پرهیزگاران است (19)
هَذَا بَصَائِرُ لِلنَّاسِ وَهُدًى وَرَحْمَةٌ لِقَوْمٍ یُوقِنُونَ ﴿20﴾
این دیدهوریهایى براى مردم است، و براى اهل ایقان رهنمود و رحمت است (20)
أَمْ حَسِبَ الَّذِینَ اجْتَرَحُوا السَّیِّئَاتِ أَنْ نَجْعَلَهُمْ کَالَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ سَوَاءً مَحْیَاهُمْ وَمَمَاتُهُمْ سَاءَ مَا یَحْکُمُونَ ﴿21﴾
یا کسانى که مرتکب گناهان شدهاند گمان مىدارند که ایشان را همانند کسانى که ایمان آوردهاند و کارهاى شایسته کرده اند، قرار مىدهیم، که زندگانى و مرگشان یکسان باشد؟ چه بد است داوریشان (21)
وَخَلَقَ اللَّهُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ بِالْحَقِّ وَلِتُجْزَى کُلُّ نَفْسٍ بِمَا کَسَبَتْ وَهُمْ لَا یُظْلَمُونَ ﴿22﴾
خداوند آسمانها و زمین را به حق آفریده است، تا هر کسى را بر حسب آنچه کرده است، جزا دهد و بر ایشان ستم نرود (22)
أَفَرَأَیْتَ مَنِ اتَّخَذَ إِلَهَهُ هَوَاهُ وَأَضَلَّهُ اللَّهُ عَلَى عِلْمٍ وَخَتَمَ عَلَى سَمْعِهِ وَقَلْبِهِ وَجَعَلَ عَلَى بَصَرِهِ غِشَاوَةً فَمَنْ یَهْدِیهِ مِنْ بَعْدِ اللَّهِ أَفَلَا تَذَکَّرُونَ﴿23﴾
آیا دیدهاى آن کس را که هواى نفسش را [همچون] خداى خود گرفت و خداوند او را با وجود آگاهى اش، بیراه گذارد، و بر گوش و دل او مهر نهاد و بر چشمش پرده کشید، پس چه کسى پس از خداوند او را هدایت مىکند، آیا پند نمىگیرید؟ (23)
وَقَالُوا مَا هِیَ إِلَّا حَیَاتُنَا الدُّنْیَا نَمُوتُ وَنَحْیَا وَمَا یُهْلِکُنَا إِلَّا الدَّهْرُ وَمَا لَهُمْ بِذَلِکَ مِنْ عِلْمٍ إِنْ هُمْ إِلَّا یَظُنُّونَ ﴿24﴾
و گویند چیزى جز زندگى دنیوى ما در کار نیست، که زنده مىشویم و مىمیریم و چیزى جز روزگار ما را نمىکشد، و آنان را به این امر علم نیست، چیزى جز پنداربافى نمىکنند (24)
وَإِذَا تُتْلَى عَلَیْهِمْ آیَاتُنَا بَیِّنَاتٍ مَا کَانَ حُجَّتَهُمْ إِلَّا أَنْ قَالُوا ائْتُوا بِآبَائِنَا إِنْ کُنْتُمْ صَادِقِینَ ﴿25﴾
و چون آیات روشنگر ما بر آنان خوانده شود، بهانه شان جز این نیست که گویند اگر راست مىگویید پدران ما را بازآورید (25)
قُلِ اللَّهُ یُحْیِیکُمْ ثُمَّ یُمِیتُکُمْ ثُمَّ یَجْمَعُکُمْ إِلَى یَوْمِ الْقِیَامَةِ لَا رَیْبَ فِیهِ وَلَکِنَّ أَکْثَرَ النَّاسِ لَا یَعْلَمُونَ ﴿26﴾
بگو خداوند است که شما را زندگى مىبخشد و سپس مىمیراند، سپس در روز قیامت که شکى در [فرارسیدن] آن نیست، گرد مىآورد، ولى بیشترینه مردم نمىدانند (26)
وَلِلَّهِ مُلْکُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَیَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ یَوْمَئِذٍ یَخْسَرُ الْمُبْطِلُونَ ﴿27﴾
و فرمانروایى آسمانها و زمین از آن خداوند است، و روزى که قیامت برپا شود، در چنین روزى باطلاندیشان زیان کنند (27)
وَتَرَى کُلَّ أُمَّةٍ جَاثِیَةً کُلُّ أُمَّةٍ تُدْعَى إِلَى کِتَابِهَا الْیَوْمَ تُجْزَوْنَ مَا کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ ﴿28﴾
و بینى هر امتى را که [براى دادخواهى] به زانو درآمده، هر امتى با کتابش فراخوانده شود، [گویند] امروز در برابر آنچه کردهاید، جزا مى یابید (28)
هَذَا کِتَابُنَا یَنْطِقُ عَلَیْکُمْ بِالْحَقِّ إِنَّا کُنَّا نَسْتَنْسِخُ مَا کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ﴿29﴾
این کتاب ماست که به راستى بر شما گواهى مىدهد، ما آنچه شما انجام مىدادید ثبت مىکردیم (29)
فَأَمَّا الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ فَیُدْخِلُهُمْ رَبُّهُمْ فِی رَحْمَتِهِ ذَلِکَ هُوَ الْفَوْزُ الْمُبِینُ ﴿30﴾
اما کسانى که ایمان آورده اند و کارهاى شایسته کردهاند، پروردگارشان ایشان را به جوار رحمت خویش [بهشت] در مىآورد، این همان رستگارى آشکار است (30)
وَأَمَّا الَّذِینَ کَفَرُوا أَفَلَمْ تَکُنْ آیَاتِی تُتْلَى عَلَیْکُمْ فَاسْتَکْبَرْتُمْ وَکُنْتُمْ قَوْمًا مُجْرِمِینَ ﴿31﴾
و اما کسانى که کفر ورزیده اند [به آنان فرماید] آیا آیات من بر شما خوانده نمىشد که استکبار ورزیدید و قومى گنهکار شدید (31)
وَإِذَا قِیلَ إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ وَالسَّاعَةُ لَا رَیْبَ فِیهَا قُلْتُمْ مَا نَدْرِی مَا السَّاعَةُ إِنْ نَظُنُّ إِلَّا ظَنًّا وَمَا نَحْنُ بِمُسْتَیْقِنِینَ ﴿32﴾
و چون گفته مىشد که وعده الهى حق است و در قیامت شکى نیست، مىگفتید نمىدانیم قیامت دیگر چیست؟ آن را جز گمانى نمى پنداریم، و ما [در حق آن] باورمند نیستیم (32)
وَبَدَا لَهُمْ سَیِّئَاتُ مَا عَمِلُوا وَحَاقَ بِهِمْ مَا کَانُوا بِهِ یَسْتَهْزِئُونَ ﴿33﴾
و کیفر آنچه کرده بودند، بر آنان آشکار شد [و کیفر] آنچه به ریشخند گرفته بودند، فراگیرشان شد (33)
وَقِیلَ الْیَوْمَ نَنْسَاکُمْ کَمَا نَسِیتُمْ لِقَاءَ یَوْمِکُمْ هَذَا وَمَأْوَاکُمُ النَّارُ وَمَا لَکُمْ مِنْ نَاصِرِینَ ﴿34﴾
و گفته شود، امروز فراموشتان کرده ایم، همچنانکه شما هم دیدار امروزتان را فراموش کرده بودید، و جایگاه شما آتش [دوزخ] است و براى شما یاورى نیست (34)
ذَلِکُمْ بِأَنَّکُمُ اتَّخَذْتُمْ آیَاتِ اللَّهِ هُزُوًا وَغَرَّتْکُمُ الْحَیَاةُ الدُّنْیَا فَالْیَوْمَ لَا یُخْرَجُونَ مِنْهَا وَلَا هُمْ یُسْتَعْتَبُونَ ﴿35﴾
این از آن است که آیات الهى را به ریشخند گرفتید و زندگانى دنیا شما را فریفت، پس امروز، نه از آن بیرون برده شوند، نه عذرشان را بپذیرند (35)
فَلِلَّهِ الْحَمْدُ رَبِّ السَّمَاوَاتِ وَرَبِّ الْأَرْضِ رَبِّ الْعَالَمِینَ ﴿36﴾
سپاس خداوند راست، که پروردگار آسمانها و زمین [و] پروردگار جهانیان است (36)
وَلَهُ الْکِبْرِیَاءُ فِی السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَهُوَ الْعَزِیزُ الْحَکِیمُ ﴿37﴾
و تنها او را در آسمانها و زمین بزرگى سزد، و او پیروزمند فرزانه است (37)
