- 2606
سوره عبس
باترجمه استاد حسین انصاریان _ گوینده شیده معاونی
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
به نام خداوند رحمتگر مهربان
عَبَسَ وَتَوَلَّى ﴿1﴾
چهره در هم کشید و روی گردانید، (1)
أَنْ جَاءَهُ الْأَعْمَى ﴿2﴾
از اینکه آن مرد نابینا نزد او آمد! (2)
وَمَا یُدْرِیکَ لَعَلَّهُ یَزَّکَّى ﴿3﴾
تو چه می دانی شاید او [در پرتو تعالیم اسلام از آلودگی] پاک و پاکیزه شود (3)
أَوْ یَذَّکَّرُ فَتَنْفَعَهُ الذِّکْرَى ﴿4﴾
یا متذکّر [حقایق] گردد و آن تذکر او را سود دهد؛ (4)
أَمَّا مَنِ اسْتَغْنَى ﴿5﴾
اما کسی که خود را ثروتمند نشان می دهد (5)
فَأَنْتَ لَهُ تَصَدَّى ﴿6﴾
تو به او روی می آوری [و نسبت به وی اهتمام می ورزی] (6)
وَمَا عَلَیْکَ أَلَّا یَزَّکَّى ﴿7﴾
در حالی که اگر او نخواهد خود را [از آلودگی های باطنی و عملی] پاک کند تکلیفی بر عهده تو [نسبت به او] نیست؛ (7)
وَأَمَّا مَنْ جَاءَکَ یَسْعَى ﴿8﴾
و اما آنکه شتابان نزد تو آمد (8)
وَهُوَ یَخْشَى ﴿9﴾
در حالی که [از پروردگارش] می ترسد، (9)
فَأَنْتَ عَنْهُ تَلَهَّى ﴿10﴾
تو [با روی گردانی] از او به دیگران می پردازی. (10)
کَلَّا إِنَّهَا تَذْکِرَةٌ ﴿11﴾
این چنین [برخوردی شایسته] نیست، بی تردید این آیات قرآن مایه پند است. (11)
فَمَنْ شَاءَ ذَکَرَهُ ﴿12﴾
پس هرکه خواست از آن پند گیرد، (12)
فِی صُحُفٍ مُکَرَّمَةٍ ﴿13﴾
در صحیفه هایی است ارزشمند (13)
مَرْفُوعَةٍ مُطَهَّرَةٍ ﴿14﴾
بلند مرتبه و پاکیزه (14)
بِأَیْدِی سَفَرَةٍ ﴿15﴾
در دست سفیرانی (15)
کِرَامٍ بَرَرَةٍ ﴿16﴾
بزرگوار و نیکوکار. (16)
قُتِلَ الْإِنْسَانُ مَا أَکْفَرَهُ ﴿17﴾
مرگ بر انسان، چه کافر و ناسپاس است! (17)
مِنْ أَیِّ شَیْءٍ خَلَقَهُ ﴿18﴾
[خدا] او را از چه چیز آفریده؟ (18)
مِنْ نُطْفَةٍ خَلَقَهُ فَقَدَّرَهُ ﴿19﴾
از نطفه ای [ناچیز و بی مقدار] آفریده است، پس او را [در ذات، صفات و اندام] اندازه لازم عطا کرد. (19)
ثُمَّ السَّبِیلَ یَسَّرَهُ ﴿20﴾
آن گاه راه [هدایت، سعادت، خیر و طاعت] را برایش آسان ساخت. (20)
ثُمَّ أَمَاتَهُ فَأَقْبَرَهُ ﴿21﴾
سپس او را میراند و در گور نهاد، (21)
ثُمَّ إِذَا شَاءَ أَنْشَرَهُ ﴿22﴾
و سپس چون بخواهد او را زنده می کند. (22)
کَلَّا لَمَّا یَقْضِ مَا أَمَرَهُ ﴿23﴾
این چنین نیست [که وظیفه اش را انجام داده باشد] هنوز آنچه را به او دستور داده به جا نیاورده است. (23)
فَلْیَنْظُرِ الْإِنْسَانُ إِلَى طَعَامِهِ ﴿24﴾
پس انسان باید به خوراکش با تأمل بنگرد (24)
أَنَّا صَبَبْنَا الْمَاءَ صَبًّا ﴿25﴾
که ما [از آسمان] آب فراوانی فرو ریختیم. (25)
ثُمَّ شَقَقْنَا الْأَرْضَ شَقًّا ﴿26﴾
سپس زمین را [به صورتی سودمند] از هم شکافتیم. (26)
فَأَنْبَتْنَا فِیهَا حَبًّا ﴿27﴾
پس در آن دانه های فراوانی رویاندیم، (27)
وَعِنَبًا وَقَضْبًا ﴿28﴾
و انگور و سبزیجات (28)
وَزَیْتُونًا وَنَخْلًا ﴿29﴾
و زیتون و درخت خرما…. (29)
وَحَدَائِقَ غُلْبًا ﴿30﴾
و بوستان های پر از درخت تناور و بزرگ (30)
وَفَاکِهَةً وَأَبًّا ﴿31﴾
و میوه و چراگاه (31)
مَتَاعًا لَکُمْ وَلِأَنْعَامِکُمْ ﴿32﴾
تا مایه برخورداری شما و دام هایتان باشد. …. (32)
فَإِذَا جَاءَتِ الصَّاخَّةُ ﴿33﴾
پس زمانی که آن بانگ هولناک و مهیب در رسد، (33)
یَوْمَ یَفِرُّ الْمَرْءُ مِنْ أَخِیهِ ﴿34﴾
روزی که آدمی فرار می کند، از برادرش…. (34)
وَأُمِّهِ وَأَبِیهِ ﴿35﴾
و از مادر و پدرش…. (35)
وَصَاحِبَتِهِ وَبَنِیهِ ﴿36﴾
و از همسر و فرزندانش (36)
لِکُلِّ امْرِئٍ مِنْهُمْ یَوْمَئِذٍ شَأْنٌ یُغْنِیهِ ﴿37﴾
در آن روز هرکسی از آنان را کاری است که او را به خود مشغول می کند [تا جایی که نمی گذارد به چیز دیگری بپردازد.] (37)
وُجُوهٌ یَوْمَئِذٍ مُسْفِرَةٌ ﴿38﴾
در آن روز چهره هایی درخشان و نورانی است (38)
ضَاحِکَةٌ مُسْتَبْشِرَةٌ ﴿39﴾
خندان و خوشحال…. (39)
وَوُجُوهٌ یَوْمَئِذٍ عَلَیْهَا غَبَرَةٌ ﴿40﴾
و در آن روز چهره هایی است که بر آنان غبار نشسته (40)
تَرْهَقُهَا قَتَرَةٌ ﴿41﴾
[و] سیاهی و تاریکی آنان را فرا گرفته است؛ …. (41)
أُولَئِکَ هُمُ الْکَفَرَةُ الْفَجَرَةُ ﴿42﴾
آنان همان کافران بد کارند. (42)
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
به نام خداوند رحمتگر مهربان
عَبَسَ وَتَوَلَّى ﴿1﴾
چهره در هم کشید و روی گردانید، (1)
أَنْ جَاءَهُ الْأَعْمَى ﴿2﴾
از اینکه آن مرد نابینا نزد او آمد! (2)
وَمَا یُدْرِیکَ لَعَلَّهُ یَزَّکَّى ﴿3﴾
تو چه می دانی شاید او [در پرتو تعالیم اسلام از آلودگی] پاک و پاکیزه شود (3)
أَوْ یَذَّکَّرُ فَتَنْفَعَهُ الذِّکْرَى ﴿4﴾
یا متذکّر [حقایق] گردد و آن تذکر او را سود دهد؛ (4)
أَمَّا مَنِ اسْتَغْنَى ﴿5﴾
اما کسی که خود را ثروتمند نشان می دهد (5)
فَأَنْتَ لَهُ تَصَدَّى ﴿6﴾
تو به او روی می آوری [و نسبت به وی اهتمام می ورزی] (6)
وَمَا عَلَیْکَ أَلَّا یَزَّکَّى ﴿7﴾
در حالی که اگر او نخواهد خود را [از آلودگی های باطنی و عملی] پاک کند تکلیفی بر عهده تو [نسبت به او] نیست؛ (7)
وَأَمَّا مَنْ جَاءَکَ یَسْعَى ﴿8﴾
و اما آنکه شتابان نزد تو آمد (8)
وَهُوَ یَخْشَى ﴿9﴾
در حالی که [از پروردگارش] می ترسد، (9)
فَأَنْتَ عَنْهُ تَلَهَّى ﴿10﴾
تو [با روی گردانی] از او به دیگران می پردازی. (10)
کَلَّا إِنَّهَا تَذْکِرَةٌ ﴿11﴾
این چنین [برخوردی شایسته] نیست، بی تردید این آیات قرآن مایه پند است. (11)
فَمَنْ شَاءَ ذَکَرَهُ ﴿12﴾
پس هرکه خواست از آن پند گیرد، (12)
فِی صُحُفٍ مُکَرَّمَةٍ ﴿13﴾
در صحیفه هایی است ارزشمند (13)
مَرْفُوعَةٍ مُطَهَّرَةٍ ﴿14﴾
بلند مرتبه و پاکیزه (14)
بِأَیْدِی سَفَرَةٍ ﴿15﴾
در دست سفیرانی (15)
کِرَامٍ بَرَرَةٍ ﴿16﴾
بزرگوار و نیکوکار. (16)
قُتِلَ الْإِنْسَانُ مَا أَکْفَرَهُ ﴿17﴾
مرگ بر انسان، چه کافر و ناسپاس است! (17)
مِنْ أَیِّ شَیْءٍ خَلَقَهُ ﴿18﴾
[خدا] او را از چه چیز آفریده؟ (18)
مِنْ نُطْفَةٍ خَلَقَهُ فَقَدَّرَهُ ﴿19﴾
از نطفه ای [ناچیز و بی مقدار] آفریده است، پس او را [در ذات، صفات و اندام] اندازه لازم عطا کرد. (19)
ثُمَّ السَّبِیلَ یَسَّرَهُ ﴿20﴾
آن گاه راه [هدایت، سعادت، خیر و طاعت] را برایش آسان ساخت. (20)
ثُمَّ أَمَاتَهُ فَأَقْبَرَهُ ﴿21﴾
سپس او را میراند و در گور نهاد، (21)
ثُمَّ إِذَا شَاءَ أَنْشَرَهُ ﴿22﴾
و سپس چون بخواهد او را زنده می کند. (22)
کَلَّا لَمَّا یَقْضِ مَا أَمَرَهُ ﴿23﴾
این چنین نیست [که وظیفه اش را انجام داده باشد] هنوز آنچه را به او دستور داده به جا نیاورده است. (23)
فَلْیَنْظُرِ الْإِنْسَانُ إِلَى طَعَامِهِ ﴿24﴾
پس انسان باید به خوراکش با تأمل بنگرد (24)
أَنَّا صَبَبْنَا الْمَاءَ صَبًّا ﴿25﴾
که ما [از آسمان] آب فراوانی فرو ریختیم. (25)
ثُمَّ شَقَقْنَا الْأَرْضَ شَقًّا ﴿26﴾
سپس زمین را [به صورتی سودمند] از هم شکافتیم. (26)
فَأَنْبَتْنَا فِیهَا حَبًّا ﴿27﴾
پس در آن دانه های فراوانی رویاندیم، (27)
وَعِنَبًا وَقَضْبًا ﴿28﴾
و انگور و سبزیجات (28)
وَزَیْتُونًا وَنَخْلًا ﴿29﴾
و زیتون و درخت خرما…. (29)
وَحَدَائِقَ غُلْبًا ﴿30﴾
و بوستان های پر از درخت تناور و بزرگ (30)
وَفَاکِهَةً وَأَبًّا ﴿31﴾
و میوه و چراگاه (31)
مَتَاعًا لَکُمْ وَلِأَنْعَامِکُمْ ﴿32﴾
تا مایه برخورداری شما و دام هایتان باشد. …. (32)
فَإِذَا جَاءَتِ الصَّاخَّةُ ﴿33﴾
پس زمانی که آن بانگ هولناک و مهیب در رسد، (33)
یَوْمَ یَفِرُّ الْمَرْءُ مِنْ أَخِیهِ ﴿34﴾
روزی که آدمی فرار می کند، از برادرش…. (34)
وَأُمِّهِ وَأَبِیهِ ﴿35﴾
و از مادر و پدرش…. (35)
وَصَاحِبَتِهِ وَبَنِیهِ ﴿36﴾
و از همسر و فرزندانش (36)
لِکُلِّ امْرِئٍ مِنْهُمْ یَوْمَئِذٍ شَأْنٌ یُغْنِیهِ ﴿37﴾
در آن روز هرکسی از آنان را کاری است که او را به خود مشغول می کند [تا جایی که نمی گذارد به چیز دیگری بپردازد.] (37)
وُجُوهٌ یَوْمَئِذٍ مُسْفِرَةٌ ﴿38﴾
در آن روز چهره هایی درخشان و نورانی است (38)
ضَاحِکَةٌ مُسْتَبْشِرَةٌ ﴿39﴾
خندان و خوشحال…. (39)
وَوُجُوهٌ یَوْمَئِذٍ عَلَیْهَا غَبَرَةٌ ﴿40﴾
و در آن روز چهره هایی است که بر آنان غبار نشسته (40)
تَرْهَقُهَا قَتَرَةٌ ﴿41﴾
[و] سیاهی و تاریکی آنان را فرا گرفته است؛ …. (41)
أُولَئِکَ هُمُ الْکَفَرَةُ الْفَجَرَةُ ﴿42﴾
آنان همان کافران بد کارند. (42)